HRlaw.pl

Opublikowano Kategorie koronawirus

Stan zagrożenia epidemicznego a obowiązek odbycia kwarantanny

13 marca 2020 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego. Wskazuje ono, że w okresie od dnia 14 marca 2020 r. do odwołania na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej ogłasza się stan zagrożenia epidemicznego w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2. Skutkiem tego jest m.in. wstrzymanie międzynarodowych połączeń lotniczych i kolejowych oraz zakaz wjazdu cudzoziemców na teren RP. Z kolei każda osoba przekraczająca granicę państwową w celu udania się do swojego miejsca zamieszkania lub pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest obowiązana poddać się obowiązkowej 14-dniowej kwarantannie. Podstawy jej odbycia różnią od generalnych reguł w tym zakresie.

Kwarantanna

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi państwowy inspektor sanitarny lub państwowy graniczny inspektor sanitarny może wydać decyzję o poddaniu kwarantannie osoby przebywającej na terytorium RP, jeśli jest ona:

  • zakażona,
  • chora na chorobę zakaźną albo
  • podejrzana o zakażenie lub chorobę zakaźną lub
  • miała styczność ze źródłem biologicznego czynnika chorobotwórczego.

Co ważne, decyzja inspektora sanitarnego stanowi podstawę do wypłaty świadczeń z tytułu choroby na ogólnych zasadach. Wynika to z tego, że czas, w którym ubezpieczony przebywa w kwarantannie, traktuje się jak okres niezdolności do pracy, nawet jeśli osoba w niej przebywająca nie choruje. Za ten czas należne są świadczenia na takich samych zasadach, jak gdyby poddany kwarantannie był chory. W przypadku pracowników – zgodnie z ogólnymi zasadami:

  • przez pierwsze 33 dni (14 dni dla pracowników powyżej 50. roku życia) niezdolności do pracy w danym roku kalendarzowym pracodawca wypłaca im wynagrodzenie chorobowe,
  • po upływie tego czasu pracownikowi należny jest zasiłek chorobowy finansowany przez ZUS.

Zatem za czas nieobecności w pracy z powodu kwarantanny przysługuje wynagrodzenie za czas choroby lub zasiłek chorobowy. Jak wskazuje ZUS na swojej stronie internetowej, decyzja o poddaniu kwarantannie może być dostarczona do pracodawcy bądź do placówki ZUS nawet po okresie kwarantanny.

Ponadto jeżeli lekarz leczący uzna, że w trakcie hospitalizacji, izolacji lub kwarantanny ze względu na stan zdrowia osoby poddanej tym obowiązkom uzasadnione jest orzeczenie o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby, i potwierdzi to, wystawiając zaświadczenie lekarskie, jest ono także dokumentem do ustalenia prawa i wypłaty świadczeń z tytułu choroby. Ocena, czy stan zdrowia uzasadnia wystawienie zaświadczenia lekarskiego, pozostaje w kompetencji lekarza.

Kwarantanna w przypadku przekroczenia granicy

Wydane rozporządzenie modyfikuje jednak zasady dotyczące odbywania kwarantanny w stosunku do osób przybywających do Polski. Zgodnie z nim w okresie stanu zagrożenia epidemicznego osoba przekraczająca granicę państwową w celu udania się do swojego miejsca zamieszkania lub pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ma obowiązek:

  1. podać funkcjonariuszowi Straży Granicznej:
    1. adres swojego miejsca zamieszkania lub pobytu, w którym będzie odbywać obowiązkową kwarantannę,
    2. numer telefonu do kontaktu ze sobą;
  2. odbyć, po przekroczeniu granicy państwowej, obowiązkową kwarantannę trwającą 14 dni, licząc od dnia następującego po przekroczeniu tej granicy.

Informację o adresie miejsca zamieszkania lub pobytu oraz numerze telefonu do kontaktu, wraz z innymi danymi tej osoby pozyskanymi w ramach kontroli, Straż Graniczna udostępnia organom Państwowej Inspekcji Sanitarnej.

Co istotne, w stosunku do obowiązku odbycia 14-dniowej kwarantanny nie wydaje się odrębnej decyzji organu inspekcji sanitarnej. Jest to ważne z punku widzenia prawidłowego rozliczenia wynagrodzenia pracownika poddanego kwarantannie. W standardowej procedurze kwarantanny to inspektor sanitarny wydaje odpowiednią decyzję. Pojawia się więc pytanie: jak pracownik ma udokumentować pracodawcy fakt odbywania obowiązkowej kwarantanny?

Pracownicy powinni przede wszystkim pamiętać, że zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy to pracownik powinien uprzedzić pracodawcę o przyczynie i przewidywanym okresie nieobecności w pracy, jeżeli przyczyna tej nieobecności jest z góry wiadoma lub możliwa do przewidzenia.

W tym konkretnym wypadku pracownik nie dostarczy jednak pracodawcy decyzji o kwarantannie, gdyż nie jest ona w ogóle wydawana. Wydaje się, że podstawą do wypłaty wynagrodzenia chorobowego powinna być stosowna informacja pracownika o przekroczeniu granicy, wraz z pisemnym oświadczeniem o poleceniu odbycia kwarantanny zgodnie z przepisami rozporządzenia w sprawie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego. Z pewnością kwestia ta powinna zostać potwierdzona przez ZUS, aby pracodawcy nie mieli wątpliwości co do bieżących rozliczeń wynagrodzenia z pracownikami.

Dobrowolna kwarantanna

Należy pamiętać, że jeśli pracownik dobrowolnie powstrzyma się od pracy i zdecyduje się profilaktycznie na domową kwarantannę, nie otrzyma z tego tytułu zaświadczenia lekarskiego ani decyzji inspektora sanitarnego. Tym samym nie będzie mu przysługiwało prawo do świadczeń pieniężnych w razie choroby. Jeżeli jednak w tym czasie pracownik będzie wykonywał pracę (np. w ramach polecenia pracy zdalnej), zachowa prawo do wynagrodzenia za pracę.

Mateusz Brząkowski