HRlaw.pl

Opublikowano Kategorie zatrudnianie cudzoziemców

Zmiana podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi w kontekście zezwolenia na pobyt czasowy i pracę

Zmiana pracy w obecnych czasach nie jest sytuacją nadzwyczajną i cudzoziemcy nie są tutaj wyjątkiem. Nie każdy z nich posiada jednak nieograniczony dostęp do rynku pracy. Wręcz przeciwnie: często angaż zależy od wcześniejszego uzyskania zezwolenia na pracę. A co w sytuacji, gdy zmiana pracodawcy ma miejsce w toku postępowania o uzyskanie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę? Jakie zmiany nie wymagają zmiany decyzji, a jakie wymagają wystąpienia z odpowiednim wnioskiem? I wreszcie – czy możliwa jest zmiana pracodawcy po otrzymaniu karty pobytu?

Legalizacja pobytu i pracy w ramach jednej procedury

Zezwolenie na pobyt czasowy i pracę jest jednym z rodzajów zezwolenia na pobyt czasowy na terytorium RP. Jak sama nazwa wskazuje, głównym celem pobytu jest w tym przypadku praca. Na podstawie jednej decyzji cudzoziemiec uzyskuje zarówno zezwolenie na pobyt na terytorium RP, jak i zezwolenie na pracę, dlatego też zwane jest ono popularnie jednolitym. Takie uregulowanie (art. 114 i nast. ustawy o cudzoziemcach) do polskiego porządku prawnego weszło w następstwie implementacji regulacji unijnych. Podobne rozwiązania możemy znaleźć również w innych państwach członkowskich UE.

Zmiana podmiotu powierzającego wykonywanie pracy, gdy postępowanie administracyjne jest w toku

Pierwszy z przypadków dotyczy sytuacji, w której kandydat informuje, że złożył wniosek o udzielenie mu zezwolenia na pobyt czasowy na terytorium RP i sprawa nadal jest w toku. Potwierdzeniem takiego stanu rzeczy będzie najczęściej pieczątka w paszporcie wskazująca datę złożenia wniosku albo wydruk z internetowego sytemu śledzenia sprawy. W takiej sytuacji konieczne będzie przedłożenie do akt sprawy dokumentów dotyczących nowego pracodawcy oraz warunków zatrudnienia. W przypadku zezwolenia na pobyt czasowy na podstawie art. 114 ustawy o cudzoziemcach sprowadza się to przede wszystkim do aktualizacji załącznika nr 1, tj. przedłożenia nowego wydruku oraz dokumentów potwierdzających uprawnienia osoby pod nim podpisanej (najczęściej będzie to upoważnienie oraz – w celu ułatwienia pracy inspektora i przyśpieszenia sprawy – odpis z odpowiedniego rejestru). Nie można zapomnieć również o przedłożeniu dokumentów wynikających ze zmiany treści załącznika nr 1, np. nowej informacji starosty.

Zmiana podmiotu powierzającego wykonywanie pracy po odbiorze decyzji i karty pobytu

Często zdarza się, szczególnie w przypadku podmiotów, które nie zatrudniały wcześniej cudzoziemców, że angażując nowe osoby – skupiają się one wyłącznie na samej karcie pobytu. Tymczasem karta pobytu, czyli przysłowiowy plastik będący dokumentem identyfikacyjnym, została wydana na podstawie decyzji właściwego wojewody, na mocy której cudzoziemiec uzyskuje zezwolenie na pobyt na terytorium RP. Zatem zatrudniając cudzoziemca, w pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na decyzję.

Możemy się z niej dowiedzieć, w jakim zakresie cudzoziemiec posiada dostęp do rynku pracy,  a następnie podjąć decyzję, jakie kroki ewentualnie podjąć, aby zatrudnienie kandydata odbyło zgodne z przepisami.

Co można zmienić bez konieczności składania nowego wniosku

Ustawa o cudzoziemcach w bardzo ograniczonym zakresie daje możliwość wprowadzenia zmian po wydaniu decyzji.

W pierwszej kolejności ustawa wymienia przypadki, w których zmiana decyzji nie jest wymagana. I tak, zgodnie z art. 119 ustawy o cudzoziemcach

  • zmiana siedziby lub miejsca zamieszkania, nazwy lub formy prawnej podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi lub
  • przejęcie pracodawcy lub jego części przez innego pracodawcę,
  • przejście zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę,
  • zastąpienie umowy cywilnoprawnej umową o pracę

nie wymagają zmiany lub wydania nowego zezwolenia na pobyt czasowy i pracę. Oznacza to, że jeżeli po wydaniu zezwolenia na przykład zmieni się siedziba spółki, w której cudzoziemiec pracuje, a pamiętamy, że siedzibą jest miejscowość, a nie konkretny adres, czyli np. gdy spółka przeniesie się z Warszawy do Krakowa, to zmiana decyzji nie jest konieczna.

W kontekście przywołanego przepisu warto zwrócić uwagę na jeden element. W przypadku przejęcia lub przejścia podmiotu przepis mówi o podmiocie, który ma status pracodawcy. Innymi słowy, jeżeli cudzoziemiec np. świadczył pracę w oparciu o umowę o pracę, to zmiana zezwolenia nie jest konieczna. Jeżeli natomiast była to umowa zlecenia i nastąpiła zmiana zleceniodawcy, to przepis ten nie znajdzie zastosowania.

Kiedy można wnioskować o zmianę decyzji

Ustawa o cudzoziemcach w art. 120 wymienia przypadki, w których możliwa jest zmiana decyzji. I tak, decyzja, na mocy której udzielono cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt czasowy i pracę, może być w każdym czasie na wniosek cudzoziemca zmieniona przez wojewodę właściwego ze względu na miejsce aktualnego pobytu cudzoziemca, jeżeli:

  • cudzoziemiec zamierza wykonywać pracę u innego pracodawcy użytkownika;
  • zmianie ulega stanowisko, na jakim cudzoziemiec ma wykonywać pracę,
  • obniżone ma zostać wynagrodzenie (w odniesieniu do kwoty wskazanej w decyzji),
  • zmianie ulega wymiar czasu pracy,
  • zmienia się rodzaj umowy, na podstawie której cudzoziemiec ma wykonywać pracę.

Zgodnie z przywołanym przepisem zmiany decyzji wymaga obniżenie wynagrodzenia w stosunku do kwoty wskazanej w jej treści.  Z kolei zmiany decyzji nie wymaga podwyższenie wynagrodzenia oraz jego obniżenie, jeżeli w jego rezultacie nie będzie ono niższe niż kwota wskazana w decyzji. Przy tym, zgodnie z art. 114 ust. 1 pkt 5 ustawy o cudzoziemcach regulującym warunki udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy i pracę, wynagrodzenie nie może być niższe niż minimalne wynagrodzenie za pracę.

Zmiany decyzji wymaga również zmiana wymiaru czasu pracy, tj. np. przejście z ½ etatu na pełny etat albo odwrotnie, a także zmiana rodzaju umowy. Dotyczyć to będzie np. sytuacji, w której przechodzimy z umowy o pracę na umowę cywilnoprawną. Sytuacja odwrotna, tj. przejście z umowy cywilnoprawnej na umowę o pracę nie wymaga zmiany decyzji. I wreszcie, przepis stanowi o możliwości zmiany pracodawcy użytkownika bez konieczności zmiany decyzji. Dotyczy to jednak, co do zasady, tylko cudzoziemca zatrudnionego za pośrednictwem agencji pracy tymczasowej. I odwrotnie – w obecnym stanie prawnym zmiana podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi wskazanego w treści decyzji wymaga złożenia nowego wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę.

Karolina Misiewicz