HRlaw.pl

9 lutego 2023

Podczas 72. posiedzenia Sejm uchwalił zmiany do Kodeksu pracy wdrażające do polskiego ustawodawstwa dwie unijne dyrektywy:

  • dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1152 z 20 czerwca 2019 r. w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej,
  • dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158 z 20 czerwca 2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów oraz uchylającą dyrektywę Rady 2010/18/UE.

Najważniejsze zmiany:

  • pracodawca będzie musiał w szerszym zakresie informować pracownika o warunkach zatrudnienia (np. o wymiarze przysługującego pracownikowi płatnego urlopu czy o prawie do szkoleń),
  • pracownik zyska prawo do nieodpłatnego i wliczanego do czasu pracy szkolenia (niezbędnego do wykonywania określonego rodzaju pracy lub na określonym stanowisku),
  • umowa na okres próbny będzie zawierana na okres nieprzekraczający 3 miesięcy, z możliwością jej zawarcia na okres nieprzekraczający:
    • 1 miesiąca – w przypadku zamiaru zawarcia umowy o pracę na czas określony krótszy niż 6 miesięcy;
    • 2 miesięcy – w przypadku zamiaru zawarcia umowy o pracę na czas określony wynoszący co najmniej 6 miesięcy i krótszy niż 12 miesięcy

    Strony umowy będą uprawnione do jednokrotnego wydłużenia w umowie o pracę na okres próbny wyżej wskazanych okresów 1 i 2 miesięcy, nie więcej jednak niż o 1 miesiąc, jeżeli będzie to uzasadnione rodzajem pracy, a ponadto będą uprawnione do uzgodnienia, że umowa ta przedłuży się o czas urlopu, a także o czas innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy w razie wystąpienia takich nieobecności (pracodawca będzie mógł ponownie zawrzeć umowę o pracę na okres próbny z tym samym, jeżeli będzie on zatrudniony w celu wykonywania innego rodzaju pracy).

    • pracodawca będzie musiał wskazywać przyczynę uzasadniającą wypowiedzenie lub rozwiązanie umowy w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas określony;
    • pracownik będzie mógł pozostawać w jednoczesnym stosunku pracy z innym pracodawcą (nie będzie to mogło wywoływać dla niego żadnych negatywnych konsekwencji);
    • pracownicy zyskają prawo do 5 dni urlopu opiekuńczego rocznie w celu zapewnienia osobistej opieki lub wsparcia osobie będącej członkiem rodziny (czyli dzieckiem, rodzicem lub małżonkiem) lub zamieszkującej w tym samym gospodarstwie domowym, która wymaga opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych,
    • wprowadzona zostanie nieprzenoszalna część urlopu rodzicielskiego, w wymiarze do 9 tygodni, dla każdego z rodziców oraz 70% zasiłku macierzyńskiego dla obojga rodziców,
    • pracownicy zyskają prawo do zwolnienia od pracy „z powodu działania siły wyższej” (w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli jest niezbędna natychmiastowa obecność pracownika, w wymiarze 2 dni albo 16 godzin z zachowaniem prawa do wynagrodzenia w wysokości połowy wynagrodzenia),
    • pracownicy zyskają prawo do dodatkowych przerw:
      • prawo do drugiej przerwy trwającej co najmniej 15 minut, jeżeli dobowy wymiar pracy jest dłuższy niż 9h,
      • prawo do trzeciej przerwy trwającej co najmniej 15 minut, jeżeli dobowy wymiar jest dłuższy niż 16h,
    • pracownik wychowujący dziecko, do ukończenia przez nie 8 roku życia będzie mógł wystąpić o zastosowanie względem niego elastycznych rozwiązań (np. ruchomego czasu pracy, indywidualnego rozkładu czasu pracy, weekendowego systemu czasu pracy, systemu skróconego tygodnia pracy i systemu przerywanego czasu pracy),
    • pracownicy zatrudnieni od co najmniej 6 miesięcy będą mogli raz w roku wystąpić o zmianę rodzaju umowy na umowę o pracę na czas nieokreślony lub o bardziej przewidywalne i bezpieczne warunki pracy (pracodawca będzie musiał udzielić na taki wniosek pisemnej odpowiedzi, wraz z uzasadnieniem).

    Ustawa zostanie przekazana do prac Senatu.

    Przebieg procesu legislacyjnego: https://www.sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/PrzebiegProc.xsp?nr=2932