Zmiany w przepisach imigracyjnych
Planowane jest wprowadzenie opłat w wysokości 1669 zł za złożenie wniosku o nadaniu lub zrzeczeniu się obywatelstwa kierowanych do prezydenta na terenie kraju. Obecnie opłacie w wysokości 360 euro, podlega jedynie procedura konsularna obejmująca przyjęcie wniosku i opracowanie dokumentacji w sprawie o nadanie obywatelstwa polskiego wraz z doręczeniem aktu o nadaniu obywatelstwa polskiego lub zawiadomienia o odmowie nadania obywatelstwa polskiego. Na terenie kraju w urzędzie wojewódzkim za taki wniosek opłata nie obowiązuje.
Podniesione mają zostać stawki za wydanie decyzji o uznaniu lub przywróceniu obywatelstwa do 1000 zł oraz dla decyzji o potwierdzeniu posiadania lub utraty obywatelstwa polskiego do 277 zł. Obecnie opłaty te wynoszą odpowiednio 219 i 58 zł. Jednocześnie zwolnione z opłat mają zostać małoletnie dzieci obywateli polskich, które nie nabyły obywatelstwa na mocy prawa.
Źródło zmiany: Projekt ustawy o zmianie ustawy o repatriacji oraz niektórych innych ustaw
planowana data wejścia w życie: IV kwartał 2024 r.
Projekt przewiduje wydłużenie terminu na wydanie decyzji w postępowaniach w sprawach obywatelskich z wyjątkiem wniosków prezydenckich – ma on wynieść 6 miesięcy w sprawach prowadzonych przez wojewodów i ministra spraw wewnętrznych. Obecnie wynosi on od jednego do dwóch miesięcy od wszczęcia postępowania, jednak w praktyce nie jest przestrzegany przez organy.
Źródło zmiany: Projekt ustawy o zmianie ustawy o repatriacji oraz niektórych innych ustaw
planowana data wejścia w życie: IV kwartał 2024 r.
Zgodnie z ukraińską ustawą o mobilizacji wszyscy obywatele Ukrainy w wieku 18–60 lat, którzy podlegają obowiązkowi służby wojskowej, muszą do 16 lipca 2024 r. zaktualizować swoje dane wojskowo-ewidencyjne.
Jeśli obywatel Ukrainy w wieku 18–60 lat, który podlega obowiązkowi służby wojskowej, chce skorzystać z usługi konsularnej (np. uzyskać paszport lub wizę), musi przedłożyć wojskowy dokument rejestracyjny w formie papierowej (VOD) lub elektronicznej (e-VOD) wygenerowany nie wcześniej niż 3 dni przed złożeniem wniosku o wybraną usługę konsularną.
Dokument w formie papierowej będzie ważny tylko do momentu uruchomienia elektronicznego konta poborowego, które umożliwi samodzielne generowanie wojskowego dokumentu elektronicznego. Uruchomienie tego konta jest możliwe od 18 czerwca br.
źródło zmiany:
- ustawa Ukrainy z 11 kwietnia 2024 r. o zmianach w niektórych aktach ustawodawczych Ukrainy dotyczących niektórych kwestii służby wojskowej, mobilizacji i rejestracji wojskowej Nr 3633-IX (rada.gov.ua)
- komunikat MSZ Ukrainy mfa.gov.ua
obowiązuje od: 18 maja 2024 r.
Do katalogu osób dotychczas objętych tzw. specustawą ukraińską dodane zostały dwie grupy cudzoziemców nieposiadających obywatelstwa ukraińskiego, tj.:
- małoletnie dzieci obywateli Ukrainy,
- małoletnie dzieci małżonków obywateli Ukrainy.
Małoletni ci będą mogli korzystać z rozwiązań przewidzianych w specustawie (takich jak legalny pobyt w Polsce do 30 września 2025 r. czy możliwość uzyskania zezwolenia na pobyt czasowy w celu połączenia z rodziną).
Dotychczas obu tym grupom cudzoziemców przysługiwały jedynie ogólne uprawnienia do ochrony czasowej, wynikające z innych aktów prawnych.
źródło zmiany:
obowiązuje od: 1 lipca 2024 r.
Legalny pobyt obywateli Ukrainy (przybyłych legalnie do Polski począwszy od 24 lutego 2022 r. i deklarujących zamiar pozostania w Polsce) został przedłużony do 30 września 2025 r.
Wcześniej okres ten kończył się 30 czerwca 2024 r.
źródło zmiany:
obowiązuje od: 1 lipca 2024 r.
Obywatele Ukrainy, którzy przebywali w Polsce 24 lutego 2022 r. w ramach ruchu bezwizowego lub na podstawie wizy Schengen (C), wiz krajowych (D), dokumentów pobytowych wydanych przez inne państwo Schengen lub zezwolenia na pobyt czasowy (karty pobytu), będą korzystać z przedłużenia tych podstaw pobytu do 30 września 2025 r., jeśli ich ważność upływa przed tą datą.
Nie oznacza to jednak automatycznie prawa do przekraczania granicy ani prawa do podróżowania do innych państw strefy Schengen. Każdy taki przypadek będzie oceniany indywidualnie.
Dotychczasowe przedłużenie obowiązywało do 30 czerwca 2024 r.
źródło zmiany:
obowiązuje od: 1 lipca 2024 r.
Do 30 września 2025 r. został przedłużony okres, w którym obywatele Ukrainy posiadający status UKR mogą występować o udzielenie im zezwoleń na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy, w tym w zawodzie wymagającym wyższych kwalifikacji oraz w celu prowadzenia działalności gospodarczej w uproszczonym trybie (bez konieczności osobistego stawiennictwa w urzędzie, jeśli wcześniej przy uzyskiwaniu numeru PESEL pobrano odciski palców).
Obywatele ci we wspomnianym okresie nadal mogą uzyskać zezwolenia na okres roku, jeśli nie spełniają przesłanek do wydania zezwolenia na pobyt czasowy (np. przesłanki kryterium dochodowego czy dotyczącego liczby zatrudnianych pracowników przy ubieganiu się o zezwolenie na pobyt czasowy w celu wykonywania działalności gospodarczej).
źródło zmiany:
obowiązuje od: 1 lipca 2024 r.
Wprowadzone zostało nowe, niedostępne dotychczas rozwiązanie dla obywateli Ukrainy, którzy mają status UKR i są członkami rodzin obywateli Ukrainy pracujących czy prowadzących działalność w Polsce i posiadających zezwolenia na pobyt czasowy. Mogą oni ubiegać się o zezwolenie na pobyt czasowy w celu łączenia rodzin i to bez względu na okres pobytu ich członka rodziny w Polsce na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy.
źródło zmiany:
obowiązuje od: 1 lipca 2024 r.
Obywatele Ukrainy mogą uzyskiwać zezwolenia na pobyt czasowy ze względu na pracę sezonową – ważne przez 6 miesięcy, licząc od dnia wydania decyzji.
Dotychczas taka możliwość była wyłączona.
źródło zmiany:
obowiązuje od: 1 lipca 2024 r.
Obywatele Ukrainy (w tym małoletnie dzieci) posiadający status UKR będą mogli uzyskać karty pobytu, które z chwilą ich wydania będą oznaczały udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy na okres ważności karty (wynoszący maksymalnie 3 lata od dnia wydania karty pobytu).
Warunkiem uzyskania karty pobytu będzie posiadanie statusu UKR w dniu 4 marca 2024 r. oraz w dniu złożenia wniosku o wydanie karty, a także posiadanie statusu UKR nieprzerwanie przez 365 dni.
Z procedury tej będą mogły skorzystać również małoletnie dzieci urodzone w Polsce, jeśli w dniu złożenia wniosku o uzyskanie karty pobytu posiadają status UKR oraz karty w tej procedurze zostały już wydane na rzecz ich matek.
Z chwilą wydania karty obywatel Ukrainy utraci status UKR. Jednocześnie jednak będzie mógł swobodnie podejmować pracę (bez konieczności składania powiadomienia przez pracodawcę) i prowadzić działalność gospodarczą w Polsce.
Szczegóły nowej procedury nie są jeszcze znane (konieczne jest wydanie przepisów wykonawczych).
źródło zmiany:
obowiązuje od: 1 lipca 2024 r.
Skrócony został termin na złożenie wniosku o nadanie numeru PESEL obywatelowi Ukrainy (potwierdzającego szczególny status w Polsce). Wniosek taki należy złożyć niezwłocznie po przybyciu do Polski.
Termin ten ma jednak charakter instrukcyjny – nie ma negatywnych konsekwencji niezłożenia wniosku ani jego spóźnionego złożenia.
źródło zmiany:
obowiązuje od: 1 lipca 2024 r.
Nastąpił powrót do zasady potwierdzania tożsamości obywatela Ukrainy przy nadawaniu numeru PESEL w oparciu o ważny dokument podróży (paszport).
Wprowadzony został również obowiązek potwierdzenia tożsamości w dowolnym organie gminy na podstawie ważnego dokumentu podróży w terminie 60 dni od daty wydania dokumentu podróży, jeśli numer PESEL został nadany bez weryfikacji paszportu.
Jedynie w przypadku dużego napływu obywateli Ukrainy do Polski będzie można potwierdzać tożsamość obywateli Ukrainy na podstawie innych dokumentów.
źródło zmiany:
obowiązuje od: 1 lipca 2024 r.
Podmiot powierzający pracę obywatelowi Ukrainy ma 7 dni (a nie jak dotychczas 14 dni) na złożenie do starosty (powiatowego urzędu pracy) powiadomienia przez serwis praca.gov.pl.
źródło zmiany:
obowiązuje od: 1 lipca 2024 r.
Podmiot powierzający pracę obywatelowi Ukrainy musi wskazać w powiadomieniu co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę (lub proporcjonalnie zmniejszone w przypadku niższego wymiaru czasu pracy) lub minimalną stawkę godzinową. Od lipca 2024 roku są to odpowiednio kwoty: 4300 złotych brutto miesięcznie za pracę w pełnym wymiarze lub 28,10 złotych brutto za godzinę.
źródło zmiany:
obowiązuje od: 1 lipca 2024 r.
Został formalnie wprowadzony obowiązek złożenia przez pracodawcę ponownego powiadomienia o powierzeniu pracy obywatelowi Ukrainy w terminie 7 dni od:
- zmiany rodzaju umowy (np. z umowy o pracę na umowę zlecenie lub odwrotnie; nadal nie dotyczy to np. zmiany umowy o pracę na czas określony na umowę bezterminową),
- zmiany stanowiska lub rodzaju wykonywanej pracy,
- zmniejszenia wymiaru czasu pracy lub liczby godzin pracy w tygodniu lub miesiącu
- obniżenia miesięcznej lub godzinowej stawki wynagrodzenia,
- poinformowania pracodawcy przez obywatela Ukrainy o udzieleniu mu zezwolenia na pobyt czasowy.
Dotychczas w znacznej mierze w praktyce obowiązki takie były przez pracodawców realizowane, jednak nie były one wyraźnie uregulowane w ustawie.
źródło zmiany:
obowiązuje od: 1 lipca 2024 r.
Na obywateli Ukrainy został nałożony nowy obowiązek: muszą poinformować pracodawcę, że uzyskali decyzję o udzieleniu zezwolenia na pobyt czasowy, w ciągu 7 dni od doręczenia takiej decyzji. Dzięki temu pracodawcy będą mogli terminowo wywiązać się z obowiązku złożenia nowego powiadomienia do starosty (powiatowego urzędu pracy).
źródło zmiany:
obowiązuje od: 1 lipca 2024 r.
19.08.2024 Planowana jest rezygnacja z odrębnego postępowania w przedmiocie przedłużenia zezwolenia na pracę. Tak jak dotychczas będzie można złożyć kolejny wniosek o wydanie zezwolenia na pracę. Jednocześnie proponowane zmiany przewidują pewien mechanizm gwarancyjny. Jeżeli wniosek dotyczy wykonywania pracy na tym samym stanowisku lub tego samego rodzaju pracy i złożono go w okresie ważności dotychczasowego zezwolenia na pracę, praca ma być legalna przez cały okres trwania postępowania – aż do chwili wydania nowego zezwolenia na pracę.
Źródło zmiany: projekt zmiany ustawy o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
Planowana data wejścia w życie: III kwartał 2024 r. Projekt ustawy nie został jeszcze skierowany do Sejmu
19.08.2024 Wniosek o udzielenie zezwolenia na pracę będzie można złożyć wyłącznie elektronicznie z użyciem kwalifikowanego podpisu elektronicznego, podpisu zaufanego lub podpisu osobistego. Obecnie nadal można składać wnioski także tradycyjnie.
źródło zmiany: projekt zmiany ustawy o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
planowana data wejścia w życie: III kwartał 2024 r. Projekt ustawy nie został jeszcze skierowany do Sejmu
19.08.2024 Planowane jest zniesienie „testu rynku pracy” (obowiązku uzyskania informacji od starosty) w ramach postępowania o wydanie zezwolenia na pracę i niektórych innych postępowań.
źródło zmiany: projekt zmiany ustawy o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
planowana data wejścia w życie: III kwartał 2024 r. Projekt ustawy nie został jeszcze skierowany do Sejmu
19.08.2024 Dalsze zmiany w projekcie ustawy zakładają, że pracodawcy ubiegający się o zezwolenie na pracę będą mieli możliwość powierzenia pracy cudzoziemcowi jedynie przypadku zatrudnienia na podstawie umowy o pracę. Powyższa zmiana stanowi więc, że w przypadku zezwoleń na pracę nie będzie już możliwości zatrudnienia cudzoziemca na podstawie umowy zlecenia, umowy o dzieło czy innej umowy cywilnoprawnej
Powyższa zmiana nie będzie miała jednak zastosowania do zezwolenia na pracę sezonową.
Zgodnie z informacjami udostępnionymi przez ministerstwo podobna zmiana ma dotyczyć również zezwoleń na pobyt uprawniających do wykonywania pracy (w tym tzw. niebieskich kart UE), jak również oświadczeń o powierzeniu pracy, jednak na tym etapie przepisy w tym zakresie nie zostały uwzględnione w nowelizacji.
Źródło zmiany: projekt zmiany ustawy o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
Planowana data wejścia w życie: III kwartał 2024 r. Projekt ustawy nie został jeszcze skierowany do Sejmu.
Planowane jest rozszerzenie katalogu przypadków obligatoryjnej odmowy wydania zezwolenia na pracę (dotyczy także zezwolenia na pracę sezonową) na sytuacje, gdy z okoliczności sprawy wynika, że:
- wniosek został złożony dla pozoru;
- zezwolenie będzie wykorzystane w celu innym niż wykonywanie pracy dla wskazanego podmiotu lub
- podmiot powierzający wykonywanie pracy nie dopełnia obowiązków związanych z prowadzeniem działalności lub powierzaniem pracy innym osobom.
Obecnie powyższe okoliczności stanowią przesłanki fakultatywne odmowy wydania zezwolenia na pracę.
Planowane jest także rozszerzenie dotychczasowego przykładowego katalogu przypadków wskazujących na zaistnienie powyższych przesłanek o przypadek wystąpienia uzasadnionych wątpliwości względem pracodawcy co do wiarygodności złożonych przez niego oświadczeń odnośnie do liczby cudzoziemców, którym zamierza powierzyć pracę, z uwagi na dostępne organowi dowody lub obiektywne okoliczności wskazujące na to, że liczba ta mogłaby być mniejsza niż deklarowana.
Źródło zmiany: Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wyeliminowania nieprawidłowości w systemie wizowym Rzeczypospolitej Polskiej (założenia, dotychczas brak projektu)
Planowany termin przyjęcia projektu przez RM: IV kwartał 2024 r.
27.09.2024
Planowane jest rozszerzenie katalogu przypadków obligatoryjnej odmowy wydania zezwolenia na pracę (dotyczy także zezwolenia na pracę sezonową) na sytuacje, gdy z okoliczności sprawy wynika, że:
- wniosek został złożony dla pozoru;
- zezwolenie będzie wykorzystane w celu innym niż wykonywanie pracy dla wskazanego podmiotu lub
- podmiot powierzający wykonywanie pracy nie dopełnia obowiązków związanych z prowadzeniem działalności lub powierzaniem pracy innym osobom.
Obecnie powyższe okoliczności stanowią przesłanki fakultatywne odmowy wydania zezwolenia na pracę.
Planowane jest także rozszerzenie dotychczasowego przykładowego katalogu przypadków wskazujących na zaistnienie powyższych przesłanek o przypadek wystąpienia uzasadnionych wątpliwości względem pracodawcy co do wiarygodności złożonych przez niego oświadczeń odnośnie do liczby cudzoziemców, którym zamierza powierzyć pracę, z uwagi na dostępne organowi dowody lub obiektywne okoliczności wskazujące na to, że działalność prowadzona przez ten podmiot nie daje podstaw do powierzenia wykonywania pracy deklarowanej liczbie cudzoziemców.
Źródło zmiany: Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wyeliminowania nieprawidłowości w systemie wizowym Rzeczypospolitej Polskiej
Planowana data wejścia w życie: 1 lipca 2025 r.
Zgodnie z założeniami, podmiot powierzający cudzoziemcowi wykonywanie pracy będzie obowiązany powiadomić w terminie 7 dni wojewodę o przypadkach:
- nie podjęcia przez cudzoziemca pracy w okresie miesiąca od początkowej daty ważności zezwolenia (obecnie taki obowiązek występuje, jeśli nie podjęto pracy w okresie 3 miesięcy od początkowej daty ważności zezwolenia)
- przerwania przez cudzoziemca pracy na okres przekraczający miesiąc (obecnie taki obowiązek występuje, jeśli przerwano pracę na okres przekraczający 3 miesiące)
- zakończeniu przez cudzoziemca pracy wcześniej niż miesiąc przed upływem okresu ważności zezwolenia (obecnie taki obowiązek występuje, jeśli zakończono pracę wcześniej niż 3 miesiące przed upływem ważności zezwolenia)
Źródło zmiany: Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wyeliminowania nieprawidłowości w systemie wizowym Rzeczypospolitej Polskiej (założenia, dotychczas brak projektu)
Planowany termin przyjęcia projektu przez RM: IV kwartał 2024 r.
27.09.2024
Zgodnie z projektem, podmiot powierzający cudzoziemcowi wykonywanie pracy będzie obowiązany powiadomić w terminie 7 dni wojewodę o przypadkach:
- nie podjęcia przez cudzoziemca pracy w okresie miesiąca od początkowej daty ważności zezwolenia (obecnie taki obowiązek występuje, jeśli nie podjęto pracy w okresie 3 miesięcy od początkowej daty ważności zezwolenia)
- przerwania przez cudzoziemca pracy na okres przekraczający miesiąc (obecnie taki obowiązek występuje, jeśli przerwano pracę na okres przekraczający 3 miesiące)
- zakończeniu przez cudzoziemca pracy wcześniej niż miesiąc przed upływem okresu ważności zezwolenia (obecnie taki obowiązek występuje, jeśli zakończono pracę wcześniej niż 3 miesiące przed upływem ważności zezwolenia)
Źródło zmiany: Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wyeliminowania nieprawidłowości w systemie wizowym Rzeczypospolitej Polskiej
Planowana data wejścia w życie: 1 lipca 2025 r.
Projekt zakłada wykreślenie cudzoziemców posiadających zezwolenie na pobyt czasowy wydane w celu kształcenia się na studiach z obecnego katalogu osób zwolnionych z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę w przypadku zamiaru podjęcia pracy w Polsce.
Źródło zmiany: Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wyeliminowania nieprawidłowości w systemie wizowym Rzeczypospolitej Polskiej
Planowana data wejścia w życie: 1 lipca 2025 r.
Planowane jest wprowadzenie zasady rozpatrywania wniosków o wydanie zezwolenia na pracę, z uwzględnieniem pierwszeństwa cudzoziemców mających wykonywać pracę u przedsiębiorców zamieszczonych w wykazie przedsiębiorców wykonujących na terytorium Polski działalność gospodarczą o istotnym znaczeniu dla gospodarki narodowej. Wykaz przedsiębiorców prowadzących taką działalność ma być prowadzony przez ministra właściwego do spraw gospodarki w systemie teleinformatycznym.
Źródło zmiany: Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wyeliminowania nieprawidłowości w systemie wizowym Rzeczypospolitej Polskiej
Planowana data wejścia w życie: 1 lipca 2025 r.
Zapowiadane jest rozszerzenie katalogu przypadków obligatoryjnej odmowy wpisania oświadczenia o powierzeniu pracy cudzoziemcowi (dotyczy obywateli: Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii, Ukrainy) do ewidencji oświadczeń (a więc faktycznie odmowy wydania zarejestrowanego oświadczenia pozwalającego podjąć pracę), gdy z okoliczności sprawy wynika, że:
- oświadczenie zostało złożone dla pozoru;
- oświadczenie będzie wykorzystane w celu innym niż wykonywanie pracy dla wskazanego podmiotu lub
- podmiot powierzający wykonywanie pracy nie dopełnia obowiązków związanych z prowadzeniem działalności lub powierzaniem pracy innym osobom.
Obecnie powyższe okoliczności stanowią przesłanki fakultatywne odmowy wpisania oświadczenia o powierzeniu pracy cudzoziemcowi.
Planowane jest także rozszerzenie dotychczasowego przykładowego katalogu przypadków wskazujących na zaistnienie powyższych przesłanek o przypadek wystąpienia uzasadnionych wątpliwości względem pracodawcy co do wiarygodności złożonych przez niego oświadczeń odnośnie do liczby cudzoziemców, którym zamierza powierzyć pracę, z uwagi na dostępne organowi dowody lub obiektywne okoliczności wskazujące na to, że liczba ta mogłaby być mniejsza niż deklarowana.
Źródło zmiany: Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wyeliminowania nieprawidłowości w systemie wizowym Rzeczypospolitej Polskiej (założenia, dotychczas brak projektu)
Planowany termin przyjęcia projektu przez RM: IV kwartał 2024 r.
27.09.2024
Planowane jest rozszerzenie katalogu przypadków obligatoryjnej odmowy wpisania oświadczenia o powierzeniu pracy cudzoziemcowi (dotyczy obywateli: Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii, Ukrainy) do ewidencji oświadczeń (a więc faktycznie odmowy wydania zarejestrowanego oświadczenia pozwalającego podjąć pracę), gdy z okoliczności sprawy wynika, że:
- oświadczenie zostało złożone dla pozoru;
- oświadczenie będzie wykorzystane w celu innym niż wykonywanie pracy dla wskazanego podmiotu lub
- podmiot powierzający wykonywanie pracy nie dopełnia obowiązków związanych z prowadzeniem działalności lub powierzaniem pracy innym osobom.
Obecnie powyższe okoliczności stanowią przesłanki fakultatywne odmowy wpisania oświadczenia o powierzeniu pracy cudzoziemcowi.
Planowane jest także rozszerzenie dotychczasowego przykładowego katalogu przypadków wskazujących na zaistnienie powyższych przesłanek o przypadek wystąpienia uzasadnionych wątpliwości względem pracodawcy co do wiarygodności złożonych przez niego oświadczeń odnośnie do liczby cudzoziemców, którym zamierza powierzyć pracę, z uwagi na dostępne organowi dowody lub obiektywne okoliczności wskazujące na to, że działalność prowadzona przez ten podmiot nie daje podstaw do powierzenia wykonywania pracy deklarowanej liczbie cudzoziemców.
Źródło zmiany: Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wyeliminowania nieprawidłowości w systemie wizowym Rzeczypospolitej Polskiej
Planowana data wejścia w życie: 1 lipca 2025 r.
19.08.2024 – zmiana nazwy projektu
Dalsze zmiany w projekcie ustawy (aktualnie pod nową nazwą: Projekt zmiany ustawy o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej) w stosunku do poprzedniej wersji podwyższają wysokość grzywny:
- w przypadku nielegalnego zatrudnienia cudzoziemca – grzywna ma wynosić nie mniej niż 1000 zł za każdego nielegalnie zatrudnionego cudzoziemca.
źródło zmiany: projekt zmiany ustawy o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
22.07.2024 Planowana jest zmiana wysokości grzywien dla pracodawców naruszających przepisy o zatrudnianiu cudzoziemców. Grzywny mają być proporcjonalne do liczby cudzoziemców, których dotyczy dane naruszenie, i wynosić na przykład:
- w przypadku nielegalnego zatrudnienia cudzoziemca – nie mniej niż 500 zł za każdego nielegalnie zatrudnionego cudzoziemca,
- w przypadku wprowadzenia cudzoziemca w błąd, wyzyskania błędu, wykorzystania zależności służbowej lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania i doprowadzenia cudzoziemca do nielegalnego wykonywania pracy – nie mniej niż 3000 zł za każdego cudzoziemca,
- w przypadku zażądania korzyści majątkowej w zamian za podjęcie działań zmierzających do uzyskania zezwolenia na pracę lub innego dokumentu uprawniającego do wykonywania pracy – nie mniej niż 3000 zł za każdego cudzoziemca.
źródło zmiany: projekt ustawy o dostępie cudzoziemców do rynku pracy
planowana data wejścia w życie: III kwartał 2024 r. Projekt ustawy nie został jeszcze skierowany do Sejmu.
ETIAS to zezwolenie na podróż, które będą musieli uzyskać obywatele zwolnieni z obowiązku wizowego (korzystający z ruchu bezwizowego), podróżujący do któregokolwiek z 30 krajów europejskich. Zezwolenie ETIAS będzie ważne przez okres do trzech lat lub do momentu wygaśnięcia ważności paszportu, w zależności od tego, co nastąpi wcześniej.
Zezwolenie ETIAS cudzoziemiec będzie mógł uzyskać za pośrednictwem dedykowanej aplikacji lub strony internetowej udostępnionej przez Unię Europejską. Wniosek będzie podlegał opłacie stałej w wysokości 7 euro.
Procedura uzyskania ETIAS co do zasady ma trwać około kilku minut. Wniosek może być jednak procedowany dłużej, tj. do 14 dni, jeśli cudzoziemiec zostanie wezwany do przedłożenia dodatkowych dokumentów a nawet do 30 dni, jeśli cudzoziemiec zostanie wezwany do przedstawienia wyjaśnień.
źródło zmiany: ETIAS
planowana data wejścia w życie: pierwsza połowa 2025 r.
System wjazdu/wyjazdu (EES) będzie to zautomatyzowany system informatyczny służący do rejestracji obywateli spoza UE podróżujących do UE na pobyty krótkoterminowe, przekraczających granice zewnętrzne krajów europejskich korzystających z systemu. System będzie dotyczył zarówno podróżnych, objętych obowiązkiem wizowym, jak i podróżujących na podstawie ruchu bezwizowego. System EES będzie również rejestrował odmowy wjazdu.
System EES docelowo ma zastąpić stemplowanie paszportów cudzoziemców i zautomatyzować procedury kontroli granicznej.
źródło zmiany: EES
planowana data wejścia w życie: pierwsza połowa 2025 r.
30.10.2024
Zgodnie ze stanowiskiem Komendy Głównej Straży Granicznej, w związku z wprowadzeniem systemu EES oraz rezygnacji z zamieszczania odbitki stempla kontroli granicznej sugerowanym działaniem dla pracodawców będzie zbieranie od cudzoziemców, którym pracodawca zamierza powierzyć wykonywanie pracy, pisemnego oświadczenia o pozostałym do wykorzystania okresie pobytu cudzoziemca na podstawie ruchu bezwizowego.
źródło zmiany: Odpowiedź Komendy Głównej Straży Granicznej na pismo Konfederacji Lewiatan z dnia 22 października 2024 r.
Planowane jest wprowadzenie zasady rozpatrywania wniosków o wydanie wizy krajowej w celu wykonywania pracy, z uwzględnieniem pierwszeństwa cudzoziemców mających wykonywać pracę u przedsiębiorców zamieszczonych w wykazie przedsiębiorców wykonujących na terytorium Polski działalność gospodarczą o istotnym znaczeniu dla gospodarki narodowej.
Źródło zmiany: Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wyeliminowania nieprawidłowości w systemie wizowym Rzeczypospolitej Polskiej
Planowana data wejścia w życie: 1 lipca 2025 r.
Planowane jest wprowadzenie zmian dotyczących możliwości przyjęcia na studia cudzoziemca, którego wykształcenie oraz uprawnienie do ubiegania się o przyjęcie na studia nie są uznawane na mocy dotychczas obowiązujących w Polsce przepisów prawa (obecnie w Polsce uznaje się: świadectwa i inne dokumenty wydane przez państwa - strony umowy o EOG, dyplomy IB, dyplomy EB oraz świadectwa i inne dokumenty uznane na zasadach przewidzianych w umowach międzynarodowych). W takich przypadkach konieczne będzie łączne spełnienie następujących warunków:
- przedłożenia przez cudzoziemca dokumentu poświadczającego wykształcenie wraz z decyzją administracyjną uznającą ten dokument wydaną przez Dyrektora NAWA;
- wykazania w trakcie procesu rekrutacji znajomości języka, w którym odbędzie się kształcenie, co najmniej na poziomie B2 oraz
- podejścia do egzaminu wstępnego albo odbycia rozmowy kwalifikacyjnej (nie dotyczy osób ubiegających się o przyjęcie na studia drugiego stopnia).
Źródło zmiany: Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wyeliminowania nieprawidłowości w systemie wizowym Rzeczypospolitej Polskiej
Planowana data wejścia w życie: 1 lipca 2025 r.
Planowane jest:
- rozszerzenie zakresu Zintegrowanego Systemu Informacji o Szkolnictwie Wyższym i Nauce POL-on o bazę danych obejmującą wykaz osób przyjętych na studia, które nie złożyły ślubowania oraz przyznanie ministrowi właściwemu do spraw zagranicznych oraz konsulom dostępu do wykazu osób przyjętych na studia oraz wykazu studentów w celu umożliwienia im kontroli i koordynacji działań w tym zakresie;
- wprowadzenie obowiązku władz jednostki prowadzącej studia niezwłocznego zawiadomienia organu, który wydał wizę krajową w celu kształcenia się na studiach z adnotacją „student” o skreśleniu cudzoziemca, z listy studentów lub doktorantów (co, stosownie do art. 90 ust. 1a ustawy o cudzoziemcach, w zależności od okoliczności faktycznych konkretnego przypadku, może skutkować cofnięciem wizy);
- objęcie niepublicznych uczelni akademickich systemem zatwierdzania uczelni przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych na potrzeby przyjmowania cudzoziemców w celu podjęcia lub kontynuacji studiów (tj. przyznawania im prawa kształcenia cudzoziemców).
Źródło zmiany: Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wyeliminowania nieprawidłowości w systemie wizowym Rzeczypospolitej Polskiej
Planowana data wejścia w życie: 1 lipca 2025 r.
Planowane jest nałożenie na podmiot powierzający wykonywanie pracy wymieniony w zezwoleniu na pobyt czasowy i pracę, obowiązku pisemnego zawiadomienia wojewody w terminie 15 dni roboczych o utracie pracy zatrudnionego przez niego cudzoziemca, któremu udzielono tego zezwolenia. Niedopełnienie tego obowiązku będzie podlegało karze grzywny. Aktualnie taki obowiązek notyfikacyjny spoczywa już na cudzoziemcu.
Źródło zmiany: Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wyeliminowania nieprawidłowości w systemie wizowym Rzeczypospolitej Polskiej
Planowana data wejścia w życie: 1 lipca 2025 r.
Planowane jest ograniczenie katalogu dokumentów potwierdzających formalnie znajomość języka polskiego przez cudzoziemca m.in. w przypadku ubiegania się o zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE, poprzez usunięcie z dotychczasowego katalogu:
-
- świadectwa ukończenia w Polsce szkoły policealnej oraz
- świadectwa ukończenia szkoły odpowiadającej szkole policealnej za granicą z wykładowym językiem polskim.
Źródło zmiany: Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wyeliminowania nieprawidłowości w systemie wizowym Rzeczypospolitej Polskiej (założenia, dotychczas brak projektu)
Planowany termin przyjęcia projektu przez RM: IV kwartał 2024 r.
27.09.2024
Planowane jest ograniczenie katalogu dokumentów potwierdzających formalnie znajomość języka polskiego przez cudzoziemca m.in. w przypadku ubiegania się o zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE, poprzez usunięcie z dotychczasowego katalogu:
- świadectwa ukończenia w Polsce szkoły policealnej oraz
- świadectwa ukończenia szkoły odpowiadającej szkole policealnej za granicą z wykładowym językiem polskim.
Źródło zmiany: Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wyeliminowania nieprawidłowości w systemie wizowym Rzeczypospolitej Polskiej
Planowana data wejścia w życie: 1 lipca 2025 r.
Planowane jest wprowadzenie elektronicznej formy składania wniosków na:
- pobyt czasowy
- pobyt stały
- pobyt rezydenta długoterminowego UE
Złożenie wniosku wraz z dokumentami formalnymi odbywać się będzie poprzez platformę MOS (Moduł Obsługi Spraw). Cudzoziemiec będzie zobowiązany do podpisania wniosku podpisem elektronicznym poprzez narzędzie podpisu kwalifikowanego lub profilu zaufanego.
Cudzoziemiec nadal jednak będzie miał obowiązek stawić się (po wezwaniu) w urzędzie w celu złożenia odcisków linii papilarnych i wzoru podpisu oraz okazania ważnego dokumentu podróży.
Źródło zmiany: Projekt ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw (UD163) (założenia, dotychczas brak projektu)
Planowany termin przyjęcia projektu przez RM: IV kwartał 2024 r.
Minimalny okres, na który musi zostać zawarta umowa z cudzoziemcem na potrzeby ubiegania się o Niebieską Kartę UE w Polsce, ma być skrócony do 6 miesięcy (dotychczas minimalny okres wynosił rok).
Planowana data wejścia w życie: II kwartał 2024 r. (po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia)
Projekt ustawy nie został jeszcze skierowany do Sejmu
Źródło zmiany: Projekt ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw
Planowane jest umożliwienie ubiegania się o Niebieską Kartę UE również pracownikom sezonowym. Obecnie status pracownika sezonowego stanowi przesłankę odmowy wszczęcia postępowania o wydanie Niebieskiej Karty UE.
Źródło zmiany: Projekt ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw
Planowana data wejścia w życie: II kwartał 2024 r. (po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia)
Projekt ustawy nie został jeszcze skierowany do Sejmu
Posiadacze Niebieskiej Karty UE mają uzyskać prawo do uzupełniającego (tj. oprócz zatrudnienia, które stanowi podstawę do wydania zezwolenia) podjęcia działalności gospodarczej w Polsce na takich samych zasadach co obywatele Polski. Obecnie posiadacze Niebieskich Kart UE muszą uzyskać na to odrębne zezwolenie.
Źródło zmiany: Projekt ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw
Planowana data wejścia w życie: II kwartał 2024 r. (po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia).
Projekt ustawy nie został jeszcze skierowany do Sejmu.
W decyzji o przyznaniu Niebieskiej Karty UE mają już nie być wskazywane dane konkretnego pracodawcy, stanowiska i warunków zatrudnienia.
Decyzja ma wskazywać tylko okres ważności zezwolenia i to, że cudzoziemiec może wykonywać pracę w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji, za określonym wynagrodzeniem.
Dzięki temu w okresie ważności Niebieskiej Karty UE będzie możliwa swobodna zmiana pracodawcy, stanowiska i innych warunków pracy (w tym wymiaru etatu). Obecnie, w zależności od rodzaju zmiany, nie jest to dopuszczalne lub wymaga zmiany zezwolenia albo zawiadomienia wojewody.
Źródło zmiany: Projekt ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw
Planowana data wejścia w życie: II kwartał 2024 r. (po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia)
Projekt ustawy nie został jeszcze skierowany do Sejmu
Planowane jest ograniczenie listy zmian, o których posiadacz Niebieskiej Karty UE będzie musiał zawiadomić wojewodę, który wydał mu zezwolenie (w terminie 15 dni roboczych od wystąpienia danej zmiany).
Nadal trzeba będzie zawiadomić wojewodę o:
- utracie pracy,
- zaprzestaniu spełniania innych wymogów udzielenia zezwolenia,
zmianie podmiotu powierzającego pracę.
Źródło zmiany: Projekt ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw
Planowana data wejścia w życie: II kwartał 2024 r. (po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia)
Projekt ustawy nie został jeszcze skierowany do Sejmu
Planowane jest wprowadzenie dodatkowego okresu, w którym cudzoziemiec po utracie pracy będzie mógł szukać nowego zatrudnienia w Polsce, zanim zostanie wydana decyzja o cofnięciu mu Niebieskiej Karty UE.
Cudzoziemiec, w stosunku do którego zostało wszczęte postępowanie o cofnięcie Niebieskiej Karty UE, będzie miał na szukanie pracy co najmniej 3 miesiące od momentu wszczęcia tego postępowania (a nie, jak dotychczas, od momentu utraty pracy), w okresie ważności Karty, jeżeli przebywał na terytorium Polski krócej niż 2 lata.
Jeśli cudzoziemiec przebywał w Polsce co najmniej 2 lata, okres ten ma wynosić 6 miesięcy.
Źródło zmiany: Projekt ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw
Planowana data wejścia w życie: II kwartał 2024 r. (po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia)
Projekt ustawy nie został jeszcze skierowany do Sejmu
Planowane jest wprowadzenie nowego rodzaju zezwolenia na pobyt czasowy, zwiększającego mobilność posiadacza Niebieskiej Karty UE. Dzięki nowemu zezwoleniu posiadacz niebieskiej karty wydanej przez inne państwo UE będzie mógł wykonywać w Polsce pracę w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji.
Nowe zezwolenie będzie mógł uzyskać cudzoziemiec, który:
- posiada Niebieską Kartę UE wydaną przez inne państwo członkowskie UE,
- zawarł umowę (np. o pracę / zlecenie) na okres co najmniej 6 miesięcy,
- ma ubezpieczenie zdrowotne w Polsce,
- otrzymuje w Polsce wynagrodzenie w odpowiedniej wysokości (wymaganej dla ubiegających się o Niebieską Kartę UE w Polsce).
Na podstawie nowego zezwolenia również członkowie rodziny cudzoziemca zamieszkującego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej będą mogli ubiegać się o zezwolenie na pobyt czasowy w celu połączenia z rodziną.
Źródło zmiany: Projekt ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw
Planowana data wejścia w życie: II kwartał 2024 r. (po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia). Projekt ustawy nie został jeszcze skierowany do Sejmu
Planowane jest przyjęcie wykazu zawodów, których wykonywanie skutkuje uznaniem uzyskania przez cudzoziemca wyższych kwalifikacji zawodowych.
Takie uznanie będzie możliwe, jeśli cudzoziemiec posiada co najmniej trzyletnie doświadczenie w zawodzie wymienionym w wykazie, zdobyte w okresie nie dłuższym niż 7 lat przed złożeniem wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji lub zezwolenia na pobyt czasowy w celu mobilności długoterminowej posiadacza Niebieskiej Karty UE.
Cudzoziemcy spełniający te warunki będą mogli ubiegać się o jedno ze wskazanych powyżej zezwoleń pobytowych jeszcze przed ukończeniem studiów wyższych lub zdobyciem pięcioletniego doświadczenia zawodowego (co jest wymagane obecnie).
Aktualny projekt wykazu obejmuje m.in. następujące zawody:
- kierownicy do spraw technologii informatycznych i telekomunikacyjnych (np. kierownik działu informatyki),
- analitycy systemów komputerowych (np. konsultant do spraw systemów teleinformatycznych),
- specjaliści do spraw rozwoju systemów informatycznych (np. specjalista do spraw technologii blockchain),
- projektanci aplikacji sieciowych i multimediów (np. architekt stron internetowych),
- programiści aplikacji (np. programista aplikacji mobilnych),
- analitycy systemów komputerowych i programiści gdzie indziej niesklasyfikowani (np. informatyk medyczny, tester oprogramowania komputerowego),
- specjaliści do spraw baz danych i sieci komputerowych (np. projektant baz danych).
źródło zmiany:
planowana data wejścia w życie: II kwartał 2025 r. (po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia). Projekt ustawy nie został jeszcze skierowany do Sejmu.