Zmiany w przepisach imigracyjnych
Planowane jest wprowadzenie opłat w wysokości 1669 zł za złożenie wniosku o nadaniu lub zrzeczeniu się obywatelstwa kierowanych do prezydenta na terenie kraju. Obecnie opłacie w wysokości 360 euro, podlega jedynie procedura konsularna obejmująca przyjęcie wniosku i opracowanie dokumentacji w sprawie o nadanie obywatelstwa polskiego wraz z doręczeniem aktu o nadaniu obywatelstwa polskiego lub zawiadomienia o odmowie nadania obywatelstwa polskiego. Na terenie kraju w urzędzie wojewódzkim za taki wniosek opłata nie obowiązuje.
Podniesione mają zostać stawki za wydanie decyzji o uznaniu lub przywróceniu obywatelstwa do 1000 zł oraz dla decyzji o potwierdzeniu posiadania lub utraty obywatelstwa polskiego do 277 zł. Obecnie opłaty te wynoszą odpowiednio 219 i 58 zł. Jednocześnie zwolnione z opłat mają zostać małoletnie dzieci obywateli polskich, które nie nabyły obywatelstwa na mocy prawa.
Źródło zmiany: Projekt ustawy o zmianie ustawy o repatriacji oraz niektórych innych ustaw
planowana data wejścia w życie: IV kwartał 2024 r.
Projekt przewiduje wydłużenie terminu na wydanie decyzji w postępowaniach w sprawach obywatelskich z wyjątkiem wniosków prezydenckich – ma on wynieść 6 miesięcy w sprawach prowadzonych przez wojewodów i ministra spraw wewnętrznych. Obecnie wynosi on od jednego do dwóch miesięcy od wszczęcia postępowania, jednak w praktyce nie jest przestrzegany przez organy.
Źródło zmiany: Projekt ustawy o zmianie ustawy o repatriacji oraz niektórych innych ustaw
planowana data wejścia w życie: IV kwartał 2024 r.
Zgodnie z ukraińską ustawą o mobilizacji wszyscy obywatele Ukrainy w wieku 18–60 lat, którzy podlegają obowiązkowi służby wojskowej, muszą do 16 lipca 2024 r. zaktualizować swoje dane wojskowo-ewidencyjne.
Jeśli obywatel Ukrainy w wieku 18–60 lat, który podlega obowiązkowi służby wojskowej, chce skorzystać z usługi konsularnej (np. uzyskać paszport lub wizę), musi przedłożyć wojskowy dokument rejestracyjny w formie papierowej (VOD) lub elektronicznej (e-VOD) wygenerowany nie wcześniej niż 3 dni przed złożeniem wniosku o wybraną usługę konsularną.
Dokument w formie papierowej będzie ważny tylko do momentu uruchomienia elektronicznego konta poborowego, które umożliwi samodzielne generowanie wojskowego dokumentu elektronicznego. Uruchomienie tego konta jest możliwe od 18 czerwca br.
źródło zmiany:
- ustawa Ukrainy z 11 kwietnia 2024 r. o zmianach w niektórych aktach ustawodawczych Ukrainy dotyczących niektórych kwestii służby wojskowej, mobilizacji i rejestracji wojskowej Nr 3633-IX (rada.gov.ua)
- komunikat MSZ Ukrainy mfa.gov.ua
obowiązuje od: 18 maja 2024 r.
Do katalogu osób dotychczas objętych tzw. specustawą ukraińską dodane zostały dwie grupy cudzoziemców nieposiadających obywatelstwa ukraińskiego, tj.:
- małoletnie dzieci obywateli Ukrainy,
- małoletnie dzieci małżonków obywateli Ukrainy.
Małoletni ci będą mogli korzystać z rozwiązań przewidzianych w specustawie (takich jak legalny pobyt w Polsce do 30 września 2025 r. czy możliwość uzyskania zezwolenia na pobyt czasowy w celu połączenia z rodziną).
Dotychczas obu tym grupom cudzoziemców przysługiwały jedynie ogólne uprawnienia do ochrony czasowej, wynikające z innych aktów prawnych.
źródło zmiany:
obowiązuje od: 1 lipca 2024 r.
Legalny pobyt obywateli Ukrainy (przybyłych legalnie do Polski począwszy od 24 lutego 2022 r. i deklarujących zamiar pozostania w Polsce) został przedłużony do 30 września 2025 r.
Wcześniej okres ten kończył się 30 czerwca 2024 r.
źródło zmiany:
obowiązuje od: 1 lipca 2024 r.
Obywatele Ukrainy, którzy przebywali w Polsce 24 lutego 2022 r. w ramach ruchu bezwizowego lub na podstawie wizy Schengen (C), wiz krajowych (D), dokumentów pobytowych wydanych przez inne państwo Schengen lub zezwolenia na pobyt czasowy (karty pobytu), będą korzystać z przedłużenia tych podstaw pobytu do 30 września 2025 r., jeśli ich ważność upływa przed tą datą.
Nie oznacza to jednak automatycznie prawa do przekraczania granicy ani prawa do podróżowania do innych państw strefy Schengen. Każdy taki przypadek będzie oceniany indywidualnie.
Dotychczasowe przedłużenie obowiązywało do 30 czerwca 2024 r.
źródło zmiany:
obowiązuje od: 1 lipca 2024 r.
Do 30 września 2025 r. został przedłużony okres, w którym obywatele Ukrainy posiadający status UKR mogą występować o udzielenie im zezwoleń na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy, w tym w zawodzie wymagającym wyższych kwalifikacji oraz w celu prowadzenia działalności gospodarczej w uproszczonym trybie (bez konieczności osobistego stawiennictwa w urzędzie, jeśli wcześniej przy uzyskiwaniu numeru PESEL pobrano odciski palców).
Obywatele ci we wspomnianym okresie nadal mogą uzyskać zezwolenia na okres roku, jeśli nie spełniają przesłanek do wydania zezwolenia na pobyt czasowy (np. przesłanki kryterium dochodowego czy dotyczącego liczby zatrudnianych pracowników przy ubieganiu się o zezwolenie na pobyt czasowy w celu wykonywania działalności gospodarczej).
źródło zmiany:
obowiązuje od: 1 lipca 2024 r.
Wprowadzone zostało nowe, niedostępne dotychczas rozwiązanie dla obywateli Ukrainy, którzy mają status UKR i są członkami rodzin obywateli Ukrainy pracujących czy prowadzących działalność w Polsce i posiadających zezwolenia na pobyt czasowy. Mogą oni ubiegać się o zezwolenie na pobyt czasowy w celu łączenia rodzin i to bez względu na okres pobytu ich członka rodziny w Polsce na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy.
źródło zmiany:
obowiązuje od: 1 lipca 2024 r.
Obywatele Ukrainy mogą uzyskiwać zezwolenia na pobyt czasowy ze względu na pracę sezonową – ważne przez 6 miesięcy, licząc od dnia wydania decyzji.
Dotychczas taka możliwość była wyłączona.
źródło zmiany:
obowiązuje od: 1 lipca 2024 r.
Obywatele Ukrainy (w tym małoletnie dzieci) posiadający status UKR będą mogli uzyskać karty pobytu, które z chwilą ich wydania będą oznaczały udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy na okres ważności karty (wynoszący maksymalnie 3 lata od dnia wydania karty pobytu).
Warunkiem uzyskania karty pobytu będzie posiadanie statusu UKR w dniu 4 marca 2024 r. oraz w dniu złożenia wniosku o wydanie karty, a także posiadanie statusu UKR nieprzerwanie przez 365 dni.
Z procedury tej będą mogły skorzystać również małoletnie dzieci urodzone w Polsce, jeśli w dniu złożenia wniosku o uzyskanie karty pobytu posiadają status UKR oraz karty w tej procedurze zostały już wydane na rzecz ich matek.
Z chwilą wydania karty obywatel Ukrainy utraci status UKR. Jednocześnie jednak będzie mógł swobodnie podejmować pracę (bez konieczności składania powiadomienia przez pracodawcę) i prowadzić działalność gospodarczą w Polsce.
Szczegóły nowej procedury nie są jeszcze znane (konieczne jest wydanie przepisów wykonawczych).
źródło zmiany:
obowiązuje od: 1 lipca 2024 r.
Skrócony został termin na złożenie wniosku o nadanie numeru PESEL obywatelowi Ukrainy (potwierdzającego szczególny status w Polsce). Wniosek taki należy złożyć niezwłocznie po przybyciu do Polski.
Termin ten ma jednak charakter instrukcyjny – nie ma negatywnych konsekwencji niezłożenia wniosku ani jego spóźnionego złożenia.
źródło zmiany:
obowiązuje od: 1 lipca 2024 r.
Nastąpił powrót do zasady potwierdzania tożsamości obywatela Ukrainy przy nadawaniu numeru PESEL w oparciu o ważny dokument podróży (paszport).
Wprowadzony został również obowiązek potwierdzenia tożsamości w dowolnym organie gminy na podstawie ważnego dokumentu podróży w terminie 60 dni od daty wydania dokumentu podróży, jeśli numer PESEL został nadany bez weryfikacji paszportu.
Jedynie w przypadku dużego napływu obywateli Ukrainy do Polski będzie można potwierdzać tożsamość obywateli Ukrainy na podstawie innych dokumentów.
źródło zmiany:
obowiązuje od: 1 lipca 2024 r.
Podmiot powierzający pracę obywatelowi Ukrainy ma 7 dni (a nie jak dotychczas 14 dni) na złożenie do starosty (powiatowego urzędu pracy) powiadomienia przez serwis praca.gov.pl.
źródło zmiany:
obowiązuje od: 1 lipca 2024 r.
Podmiot powierzający pracę obywatelowi Ukrainy musi wskazać w powiadomieniu co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę (lub proporcjonalnie zmniejszone w przypadku niższego wymiaru czasu pracy) lub minimalną stawkę godzinową. Od lipca 2024 roku są to odpowiednio kwoty: 4300 złotych brutto miesięcznie za pracę w pełnym wymiarze lub 28,10 złotych brutto za godzinę.
źródło zmiany:
obowiązuje od: 1 lipca 2024 r.
Został formalnie wprowadzony obowiązek złożenia przez pracodawcę ponownego powiadomienia o powierzeniu pracy obywatelowi Ukrainy w terminie 7 dni od:
- zmiany rodzaju umowy (np. z umowy o pracę na umowę zlecenie lub odwrotnie; nadal nie dotyczy to np. zmiany umowy o pracę na czas określony na umowę bezterminową),
- zmiany stanowiska lub rodzaju wykonywanej pracy,
- zmniejszenia wymiaru czasu pracy lub liczby godzin pracy w tygodniu lub miesiącu
- obniżenia miesięcznej lub godzinowej stawki wynagrodzenia,
- poinformowania pracodawcy przez obywatela Ukrainy o udzieleniu mu zezwolenia na pobyt czasowy.
Dotychczas w znacznej mierze w praktyce obowiązki takie były przez pracodawców realizowane, jednak nie były one wyraźnie uregulowane w ustawie.
źródło zmiany:
obowiązuje od: 1 lipca 2024 r.
Na obywateli Ukrainy został nałożony nowy obowiązek: muszą poinformować pracodawcę, że uzyskali decyzję o udzieleniu zezwolenia na pobyt czasowy, w ciągu 7 dni od doręczenia takiej decyzji. Dzięki temu pracodawcy będą mogli terminowo wywiązać się z obowiązku złożenia nowego powiadomienia do starosty (powiatowego urzędu pracy).
źródło zmiany:
obowiązuje od: 1 lipca 2024 r.
12.05.2025
Wniosek o udzielenie zezwolenia na pracę będzie można złożyć wyłącznie elektronicznie z użyciem kwalifikowanego podpisu elektronicznego, podpisu zaufanego lub podpisu osobistego. Obecnie nadal można składać wnioski także tradycyjnie.
Źródło zmiany: Ustawa o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
data wejścia w życie: 1 czerwca 2025 r.
12.05
Ustawa znosi obowiązek przedłożenia informacji starosty do wniosku o udzielenie zezwolenia na pracę.
„Test rynku pracy” ma zostać zastąpiony przez publikowanie przez właściwych starostów list zawierających zawody, w których zatrudnienie powinno zostać ograniczone.
Źródło zmiany: Ustawa o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
data wejścia w życie: 1 czerwca 2025 r.
12.05.2025
Rozszerzono katalog przypadków obligatoryjnej odmowy wydania zezwolenia na pracę (dotyczy także zezwolenia na pracę sezonową) na sytuacje, gdy z okoliczności sprawy wynika, że:
- wniosek został złożony dla pozoru;
- zezwolenie będzie wykorzystane w celu innym niż wykonywanie pracy dla wskazanego podmiotu lub
- podmiot powierzający wykonywanie pracy nie dopełnia obowiązków związanych z prowadzeniem działalności lub powierzaniem pracy innym osobom.
Dotychczas powyższe okoliczności stanowiły przesłanki fakultatywne odmowy wydania zezwolenia na pracę.
Ustawa rozszerza także dotychczasowy przykładowy katalog przypadków wskazujących na zaistnienie powyższych przesłanek o przypadek wystąpienia uzasadnionych wątpliwości względem pracodawcy co do wiarygodności złożonych przez niego oświadczeń odnośnie do liczby cudzoziemców, którym zamierza powierzyć pracę, z uwagi na dostępne organowi dowody lub obiektywne okoliczności wskazujące na to, że liczba ta mogłaby być mniejsza niż deklarowana.
Źródło zmiany: Ustawa o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
data wejścia w życie: 1 czerwca 2025 r.
12.05.2025
Ustawa zakłada wydłużenie okresów niepodjęcia lub niewykonywania pracy przez cudzoziemca, powodujących obowiązek powiadomienia wojewody przez pracodawcę o takich okolicznościach w terminie 7 dni. Zgodnie z aktualnym projektem, podmiot powierzający cudzoziemcowi wykonywanie pracy będzie obowiązany powiadomić w terminie 7 dni wojewodę o przypadkach:
- nie podjęcia przez cudzoziemca pracy w okresie 2 miesięcy od początkowej daty ważności zezwolenia (obecnie taki obowiązek występuje, jeśli nie podjęto pracy w okresie 3 miesięcy od początkowej daty ważności zezwolenia)
- przerwania przez cudzoziemca pracy na okres przekraczający 2 miesiące (obecnie taki obowiązek występuje, jeśli przerwano pracę na okres przekraczający 3 miesiące)
- zakończeniu przez cudzoziemca pracy wcześniej niż 2 miesiące przed upływem okresu ważności zezwolenia (obecnie taki obowiązek występuje, jeśli zakończono pracę wcześniej niż 3 miesiące przed upływem ważności zezwolenia).
Źródło zmiany: Ustawa o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
data wejścia w życie: 1 czerwca 2025 r.
12.05.2025 r.
W toku prac nad ustawą odstąpiono od zamiaru wprowadzania zmian w katalogu cudzoziemców zwolnionych z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę w przypadku zamiaru podjęcia pracy w Polsce. Oznacza to, że studenci posiadających zezwolenie na pobyt czasowy wydane w celu kształcenia się na studiach nadal będą mogli podejmować w Polsce pracę bez konieczności uzyskania dla nich zezwolenia na pracę.
Co więcej, obecny katalog zostanie rozszerzony o absolwentów niestacjonarnych studiów wyższych na polskich uczelniach – obecnie zwolnienie z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę dot. jedynie absolwentów studiów stacjonarnych.
Źródło zmiany: Ustawa o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
data wejścia w życie: 1 czerwca 2025 r.
12.05.2025 r.
Ustawa przewiduje wprowadzenie zasad rozpatrywania wniosków o wydanie zezwoleń na pracę, z uwzględnieniem pierwszeństwa niektórych z wniosków. Wojewoda ma rozpatrywać wnioski, zgodnie z następującą kolejnością:
- przedsiębiorców określonych w wykazie przedsiębiorców wykonujących na terytorium Polski działalność gospodarczą o istotnym znaczeniu dla gospodarki narodowej (wykaz przedsiębiorców prowadzących taką działalność ma być prowadzony przez ministra właściwego do spraw gospodarki w systemie teleinformatycznym);
- o wydanie kolejnego zezwolenia na pracę dla tego samego podmiotu powierzającego pracę cudzoziemcowi i dla tego samego cudzoziemca w wymiarze czasu pracy nie niższym i za wynagrodzeniem nie niższym niż określone w uprzednio wydanym zezwoleniu na pracę, ważnym w dniu złożenia kolejnego wniosku o wydanie zezwolenia na pracę;
- dotyczące cudzoziemców mających wykonywać pracę w zawodach określonych w wykazie określającym grupy zawodów, w których występują niedobory kadrowe;
- pozostałe wnioski.
Źródło zmiany: Ustawa o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
data wejścia w życie: 1 czerwca 2025 r.
12.05.2025
Ustawa wprowadza zmianę w zakresie rodzajów zezwoleń na pracę
| Dotychczasowe rodzaje zezwoleń | Rodzaje zezwoleń po zmianach |
| Zezwolenie typu A
| Zezwolenie na pracę na rzecz polskiego podmiotu powierzającego pracę cudzoziemcowi |
| Zezwolenie typu B | Zezwolenie na pracę w związku z pełnieniem określonej funkcji |
| Zezwolenia typu C, D i E
| Zezwolenie na pracę w związku z delegowaniem cudzoziemca przez podmiot zagraniczny na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
Źródło zmiany: Ustawa o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
data wejścia w życie: 1 czerwca 2025 r.
12.05.2025
Ze zmianą przepisów, będzie wiązał się kolejny obowiązek po stronie pracodawcy, polegający konieczności zatrudniania na wymiar czasu pracy nie niższy niż ¼ pełnego wymiaru czasu pracy i nie wyższy niż pełny wymiar czasu pracy.
Źródło zmiany: Ustawa o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
data wejścia w życie: 1 czerwca 2025 r.
12.05.2025
Ustawa nakłada również na pracodawców szereg nowych obowiązków:
| Etap | Obowiązki pracodawcy |
| Przed zatrudnieniem | Pozyskanie danych osobowych cudzoziemca (imię, nazwisko, PESEL jeśli posiada) oraz kopii dokumentów je potwierdzających.• Zawarcie umowy w formie pisemnej z cudzoziemcem.• Przedstawienie cudzoziemcowi umowy w wersji językowej dla niego zrozumiałej.• Poinformowanie cudzoziemca o prawie wstępowania do związków zawodowych.• Przekazanie organowi, który wydał zezwolenie na pracę, kopii umowy z cudzoziemcem w języku polskim, za pomocą systemu teleinformatycznego. |
| W trakcie zatrudnienia | Przechowywanie dokumentów uprawniających do pobytu w Polsce przez cały okres wykonywania pracy przez cudzoziemca.• Przetwarzanie danych osobowych cudzoziemca. |
| Po ustaniu zatrudnienia | Przechowywanie dokumentów uprawniających do pobytu w Polsce przez 2 lata od końca roku kalendarzowego, w którym stosunek prawny będący podstawą zatrudnienia cudzoziemca uległ rozwiązaniu lub wygasł.• Przetwarzanie danych osobowych cudzoziemca przez okres 2 lat od końca roku kalendarzowego, w którym ustał stosunek prawny. |
Źródło zmiany: Ustawa o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
data wejścia w życie: 1 czerwca 2025 r.
12.05.2025
Ustawa wprowadza nowe ograniczenie dotyczące długości wydawanych zezwoleń do okresu 1 roku, gdy:
- wniosek składany jest przez podmiot nowopowstały, tj. działający nie dłużej niż rok;
- podmiot powierza pracę cudzoziemcowi w wymiarze ½ etatu, lub mniejszym.
Źródło zmiany: Ustawa o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
data wejścia w życie: 1 czerwca 2025 r.
12.05.2025
Ustawa znosi procedury związane z przedłużeniem zezwolenia na pracę. Dostępnym rozwiązaniem będzie wyłącznie złożenie nowego wniosku o wydanie kolejnego zezwolenia na pracę.
Źródło zmiany: Ustawa o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
data wejścia w życie: 1 czerwca 2025 r.
12.05.2025 r.
Ustawa zmienia przesłanki dotyczące obligatoryjnej i fakultatywnej odmowy wpisu oświadczenia o powierzeniu pracy do rejestru.
W pierwotnym projekcie zakładano, że organ odmówi wpisu oświadczenia, m.in. jeśli podmiot powierzający wykonywanie pracy nie dopełnia obowiązków związanych z prowadzeniem działalności lub powierzaniem pracy innym osobom.
Zgodnie z ogłoszoną ustawą będzie to nadal przesłanka fakultatywna dokonania wpisu oświadczenia o powierzeniu pracy.
Do przesłanek obligatoryjnych odmowy wpisania oświadczenia o powierzeniu pracy została dodana nowa przesłanka obligatoryjna, która dotychczas stanowiła przesłankę fakultatywną, tj., organ odmówi dokonania wpisu oświadczenia, jeśli z informacji posiadanych przez organ wynika, że prawdopodobnym celem wniosku o wpis oświadczenia o powierzeniu pracy jest pozorne powierzenie pracy cudzoziemcowi lub że cudzoziemiec nie będzie wykonywał pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na warunkach określonych w tym oświadczeniu.
Źródło zmiany: Ustawa o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
data wejścia w życie: 1 czerwca 2025 r.
12.05.2025
Ustawa zakłada zaostrzenie sankcji dla pracodawców naruszających przepisy o zatrudnianiu cudzoziemców. Grzywny mają być proporcjonalne do liczby cudzoziemców, których dotyczy dane naruszenie, i wynosić na przykład:
- w przypadku nielegalnego zatrudnienia cudzoziemca – nie mniej niż 3000 zł za jednego nielegalnie zatrudnionego cudzoziemca,
- w przypadku wprowadzenia cudzoziemca w błąd, wyzyskania błędu, wykorzystania zależności służbowej lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania i doprowadzenia cudzoziemca do nielegalnego wykonywania pracy – nie mniej niż 6000 zł za jednego cudzoziemca,
- w przypadku zażądania korzyści majątkowej w zamian za podjęcie działań zmierzających do uzyskania zezwolenia na pracę lub innego dokumentu uprawniającego do wykonywania pracy – nie mniej niż 6000 zł za jednego cudzoziemca.
Przy czym maksymalna grzywna za każde z powyższych naruszeń, niezależnie od ich ilości - może wynieść 50000 zł za każde naruszenie.
Źródło zmiany: Ustawa o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
data wejścia w życie: 1 czerwca 2025 r.
12.05.2025
ETIAS to zezwolenie na podróż, które będą musieli uzyskać obywatele zwolnieni z obowiązku wizowego (korzystający z ruchu bezwizowego), podróżujący do któregokolwiek z 30 krajów europejskich. Zezwolenie ETIAS będzie ważne przez okres do trzech lat lub do momentu wygaśnięcia ważności paszportu, w zależności od tego, co nastąpi wcześniej.
Zezwolenie ETIAS cudzoziemiec będzie mógł uzyskać za pośrednictwem dedykowanej aplikacji lub strony internetowej udostępnionej przez Unię Europejską. Wniosek będzie podlegał opłacie stałej w wysokości 7 euro.
Procedura uzyskania ETIAS co do zasady ma trwać około kilku minut. Wniosek może być jednak procedowany dłużej, tj. do 14 dni, jeśli cudzoziemiec zostanie wezwany do przedłożenia dodatkowych dokumentów a nawet do 30 dni, jeśli cudzoziemiec zostanie wezwany do przedstawienia wyjaśnień.
źródło zmiany: ETIAS
planowana data wejścia w życie: ostatni kwartał 2026 r.
12.05.2025
System wjazdu/wyjazdu (EES) będzie to zautomatyzowany system informatyczny służący do rejestracji obywateli spoza UE podróżujących do UE na pobyty krótkoterminowe, przekraczających granice zewnętrzne krajów europejskich korzystających z systemu. System będzie dotyczył zarówno podróżnych, objętych obowiązkiem wizowym, jak i podróżujących na podstawie ruchu bezwizowego. System EES będzie również rejestrował odmowy wjazdu.
System EES docelowo ma zastąpić stemplowanie paszportów cudzoziemców i zautomatyzować procedury kontroli granicznej.
źródło zmiany: EES
planowana data wejścia w życie: październik 2025 r.
12.05.2025
Wprowadzono zasadę rozpatrywania wniosków o wydanie wizy krajowej w celu wykonywania pracy, z uwzględnieniem pierwszeństwa cudzoziemców mających wykonywać pracę:
- u przedsiębiorców zamieszczonych w wykazie przedsiębiorców wykonujących na terytorium Polski działalność gospodarczą o istotnym znaczeniu dla gospodarki narodowej, lub
- w grupie zawodów, w których występują niedobory kadrowe.
źródło zmiany: Ustawa o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
data wejścia w życie: 1 czerwca 2025 r.
12.05.2025
Wprowadzono rozwiązanie, zgodnie z którym – na żądanie konsula – termin złożenia wniosku o wydanie wizy krajowej będzie ustalany z cudzoziemcem z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej, zapewniających identyfikację tego cudzoziemca, a w razie potrzeby także komunikację w czasie rzeczywistym. W przypadku osób małoletnich lub ubezwłasnowolnionych całkowicie – ustalenie ma być dokonywane z właściwym przedstawicielem ustawowym.
źródło zmiany: Ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu wyeliminowania nieprawidłowości w systemie wizowym Rzeczypospolitej Polskiej
data wejścia w życie: 1 czerwca 2025 r.
12.05.2025
Nadanie Ministrowi Spraw Zagranicznych i konsulom uprawnień do pozyskiwania z systemu teleinformatycznego Straży Granicznej danych dotyczących przekraczania przez cudzoziemców granicy Polski. Dane mogą być pozyskiwane wyłącznie w zakresie niezbędnym dla przeprowadzenia postępowań w sprawie wydania, cofnięcia lub unieważnienia wizy. Skorzystanie z systemu jest uzależnione od spełnienia przez system, jak i podmioty uprawnione określonych wymogów technicznych i organizacyjnych, w tym w szczególności zapewniających poufność, integralność, dostępność i autentyczność danych.
źródło zmiany: Ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu wyeliminowania nieprawidłowości w systemie wizowym Rzeczypospolitej Polskiej
data wejścia w życie: 1 czerwca 2025 r.
12.05.2025
Wprowadzono:
- rozszerzenie zakresu Zintegrowanego Systemu Informacji o Szkolnictwie Wyższym i Nauce POL-on o wykaz cudzoziemców przyjętych na studia lub do szkoły doktorskiej oraz przyznanie m.in. ministrowi właściwemu do spraw zagranicznych oraz konsulom dostępu do tego wykazu w celu prowadzenia postępowań w sprawie wydania, cofnięcia lub unieważnienia wizy krajowej wydanej w celu odbycia studiów pierwszego stopnia, studiów drugiego stopnia lub jednolitych studiów magisterskich albo kształcenia się w szkole doktorskiej, z adnotacją „student”;
- obowiązek władz jednostki prowadzącej studia niezwłocznego zawiadomienia organu, który wydał wizę krajową w celu kształcenia się na studiach z adnotacją „student” o skreśleniu cudzoziemca, z listy studentów lub doktorantów (co, stosownie do art. 90 ust. 1a ustawy o cudzoziemcach, w zależności od okoliczności faktycznych konkretnego przypadku, może skutkować cofnięciem wizy).
źródło zmiany: Ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu wyeliminowania nieprawidłowości w systemie wizowym Rzeczypospolitej Polskiej
data wejścia w życie: 1 czerwca 2025 r.
15.05.2025
Planowane jest wprowadzenie elektronicznej formy składania wniosków na:
- pobyt czasowy
- pobyt stały
- pobyt rezydenta długoterminowego UE
Złożenie wniosku wraz z dokumentami formalnymi odbywać się będzie poprzez platformę MOS (Moduł Obsługi Spraw). Cudzoziemiec będzie zobowiązany do podpisania wniosku podpisem elektronicznym poprzez narzędzie podpisu kwalifikowanego lub profilu zaufanego.
Cudzoziemiec nadal jednak będzie miał obowiązek stawić się (po wezwaniu) w urzędzie w celu złożenia odcisków linii papilarnych i wzoru podpisu oraz okazania ważnego dokumentu podróży.
źródło zmiany: Ustawa o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw
planowana data wejścia w życie: Po wejściu w życie przepisów wdrażających rozwiązania techniczne umożliwiające stosowanie elektronicznej firmy składania wniosków – najprawdopodobniej III lub IV kwartał 2025 r.
12.05.2025
W zakresie ubiegania się o zezwolenie jednolite (na pobyt i pracę), zrezygnowano z testu rynku pracy.
Jedynym ograniczeniem w zakresie wydania zezwolenia jednolitego będzie wykonywanie przez cudzoziemca zawodu, który wyjątkowo może zostać wskazany na liście zawodów określonej przez starostę. Lista ta będzie uwzględniać trudną sytuację na lokalnym rynku pracy i może ograniczać możliwość podjęcia danego zawodu przez cudzoziemca na terenie danego powiatu.
Źródło zmiany: Ustawa o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
data wejścia w życie: 1 czerwca 2025 r.
12.05.2025
Zgodnie z nowymi przepisami podstawą do odmowy wszczęcia postępowania w sprawie o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy i pracy ma być przebywanie na terytorium Polski w oparciu o:
- wizę długoterminową wydaną przez inne państwo obszaru Schengen,
- dokumentu pobytowego wydanego przez inne państwo obszaru Schengen zezwalającego na legalny pobyt na jego terytorium (chyba że przebywając na podstawie tego dokumentu wnioskodawca korzysta w Polsce z mobilności),
- zezwolenia na wjazd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wydanego przez komendanta placówki Straży Granicznej.
źródło zmiany: Ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu wyeliminowania nieprawidłowości w systemie wizowym Rzeczypospolitej Polskiej
data wejścia w życie: 1 czerwca 2025 r.
12.05.2025
Wprowadzone zostanie rozwiązanie, zgodnie z którym podstawą do odmowy udzielenia zezwolenia jednolitego będą dodatkowe przesłanki dotyczące podmiotów powierzających wykonywanie pracy cudzoziemcom przez:
- osoby fizyczne skazane prawomocnie za handel ludźmi w Polsce lub innym państwie, lub
- podmioty niedopełniające obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Emerytur Pomostowych oraz Fundusz Solidarnościowy albo nie dopełnia obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników (chyba, że termin ich płatności został odroczony, rozłożono płatność na raty lub wysokość nie przekracza 1% od zaległości), lub
- podmioty niedopełniające obowiązku zgłoszenia do ubezpieczenia społecznego pracowników lub innych osób objętych obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym, lub
- podmioty zalegające z uiszczeniem podatku dochodowego od osób fizycznych lub podatku dochodowego od osób prawnych (chyba, że ma miejsce zwolnienie, odroczenie, rozłożenie na raty zaległych płatności lub wstrzymanie w całości wykonania decyzji właściwego organu), lub
- podmioty, które zostały ustanowione lub działają głównie w celu ułatwiania cudzoziemcom wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lub
- podmioty, które nie są agencjami pracy tymczasowej działającymi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zgodnie z obowiązującymi przepisami, a praca byłaby wykonywana przez cudzoziemca na rzecz osoby trzeciej (co ma wynikać z okoliczności sprawy).
źródło zmiany: Ustawa o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
data wejścia w życie: 1 czerwca 2025 r.
12.05.2025 r.
Planowane jest nałożenie na podmiot powierzający pracę cudzoziemcowi obowiązku pisemnego zawiadomienia wojewody o:
- zmianie w zatrudnieniu cudzoziemca posiadającego zezwolenie jednolite, która nie wymaga jego zmiany lub udzielenia nowego zezwolenia jednolitego w terminie 15 dni roboczych - aktualnie brak jest takiego obowiązku, po prostu zezwolenie jednolite nie ulega zmianie, oraz
- utracie pracy zatrudnionego przez niego cudzoziemca, któremu udzielono zezwolenia jednolitego w terminie 15 dni (kalendarzowych) od tego zdarzenia - aktualnie taki obowiązek notyfikacyjny spoczywa jedynie na cudzoziemcu.
Źródło zmiany: Ustawa o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
data wejścia w życie: 1 czerwca 2025 r.
12.05.2025
Planowane jest ograniczenie katalogu dokumentów potwierdzających formalnie znajomość języka polskiego przez cudzoziemca m.in. w przypadku ubiegania się o zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE, poprzez usunięcie z dotychczasowego katalogu:
-
- świadectwa ukończenia w Polsce szkoły policealnej oraz
- świadectwa ukończenia szkoły odpowiadającej szkole policealnej za granicą z wykładowym językiem polskim.
źródło zmiany: Ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu wyeliminowania nieprawidłowości w systemie wizowym Rzeczypospolitej Polskiej
data wejścia w życie: 1 czerwca 2025 r.
12.05.2025
Minimalny okres, na który musi zostać zawarta umowa z cudzoziemcem na potrzeby ubiegania się o Niebieską Kartę UE w Polsce został skrócony do 6 miesięcy (dotychczas minimalny okres wynosił rok).
źródło zmiany: Ustawa o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw
data wejścia w życie: 1 czerwca 2025 r.
12.05.2025
Umożliwiono ubieganie się o Niebieską Kartę UE również pracownikom sezonowym. Wcześniej status pracownika sezonowego stanowił przesłankę odmowy wszczęcia postępowania o wydanie Niebieskiej Karty UE.
źródło zmiany: Ustawa o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw
data wejścia w życie: 1 czerwca 2025 r.
12.05.2025
Posiadacze Niebieskiej Karty UE zyskali prawo do uzupełniającego (tj. oprócz zatrudnienia, które stanowi podstawę do wydania zezwolenia) podjęcia działalności gospodarczej w Polsce na takich samych zasadach co obywatele Polski. Wcześniej posiadacze Niebieskich Kart UE musieli uzyskać w tym celu odrębne zezwolenie.
źródło zmiany: Ustawa o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw
data wejścia w życie: 1 czerwca 2025 r.
12.05.2025
W decyzji o przyznaniu Niebieskiej Karty UE nie będą już wskazywane dane konkretnego pracodawcy, stanowiska i warunków zatrudnienia.
Decyzja będzie wskazywać tylko okres ważności zezwolenia i to, że cudzoziemiec może wykonywać pracę w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji, za określonym wynagrodzeniem.
Dzięki temu w okresie ważności Niebieskiej Karty UE, możliwe będzie swobodne zmienianie pracodawcy, stanowiska i innych warunków pracy (w tym wymiaru etatu). W poprzednim stanie prawnym, w zależności od rodzaju zmiany, nie było to dopuszczalne lub wymagało zmiany zezwolenia albo zawiadomienia wojewody.
źródło zmiany: Ustawa o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw
data wejścia w życie: 1 czerwca 2025 r.
12.05.2025
Ograniczono listę zmian, o których posiadacz Niebieskiej Karty UE musi zawiadomić wojewodę, który wydał mu zezwolenie (w terminie 15 dni roboczych od wystąpienia danej zmiany).
Wojewodę trzeba zawiadomić o:
- utracie pracy,
- zaprzestaniu spełniania innych wymogów udzielenia zezwolenia,
- zmianie podmiotu powierzającego pracę.
źródło zmiany: Ustawa o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw
data wejścia w życie: 1 czerwca 2025 r.
12.05.2025
Wprowadzono dodatkowy okres, w którym cudzoziemiec po utracie pracy ma możliwość poszukiwania nowego zatrudnienia w Polsce, zanim zostanie wydana decyzja o cofnięciu mu Niebieskiej Karty UE.
Cudzoziemiec, w stosunku do którego zostało wszczęte postępowanie o cofnięcie Niebieskiej Karty UE zyska na szukanie pracy co najmniej 3 miesiące od momentu wszczęcia tego postępowania (a nie, jak wcześniej, od momentu utraty pracy), w okresie ważności Karty, jeżeli przebywał na terytorium Polski krócej niż 2 lata.
W przypadku cudzoziemców, którzy przebywali w Polsce co najmniej 2 lata, okres ten wynosi 6 miesięcy.
źródło zmiany: Ustawa o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw
data wejścia w życie: 1 czerwca 2025 r.
12.05.2025
Wprowadzono nowy rodzaj zezwolenia na pobyt czasowy, zwiększającego mobilność posiadacza Niebieskiej Karty UE. Dzięki nowemu zezwoleniu posiadacz Niebieskiej Karty UE wydanej przez inne państwo UE ma możliwość wykonywania w Polsce pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji.
Nowe zezwolenie może uzyskać cudzoziemiec, który:
- posiada Niebieską Kartę UE wydaną przez inne państwo członkowskie UE,
- zawarł umowę (np. o pracę / zlecenie) na okres co najmniej 6 miesięcy,
- ma ubezpieczenie zdrowotne w Polsce,
- otrzymuje w Polsce wynagrodzenie w odpowiedniej wysokości (wymaganej dla ubiegających się o Niebieską Kartę UE w Polsce).
Na podstawie nowego zezwolenia również członkowie rodziny cudzoziemca zamieszkującego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej mogą ubiegać się o zezwolenie na pobyt czasowy w celu połączenia z rodziną.
źródło zmiany: Ustawa o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw
data wejścia w życie: 1 czerwca 2025 r.
12.05.2024
Stosowne rozporządzenie ma zawierać wykaz zawodów, których wykonywanie skutkuje uznaniem uzyskania przez cudzoziemca wyższych kwalifikacji zawodowych.
Takie uznanie jest możliwe, jeśli cudzoziemiec posiada co najmniej trzyletnie doświadczenie w zawodzie wymienionym w wykazie, zdobyte w okresie nie dłuższym niż 7 lat przed złożeniem wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji lub zezwolenia na pobyt czasowy w celu mobilności długoterminowej posiadacza Niebieskiej Karty UE.
Cudzoziemcy spełniający te warunki mogą ubiegać się o jedno ze wskazanych powyżej zezwoleń pobytowych jeszcze przed ukończeniem studiów wyższych lub zdobyciem pięcioletniego doświadczenia zawodowego (co było wymagane w poprzednim stanie prawnym).
Aktualny projekt wykazu obejmuje m.in. następujące zawody:
- kierownicy do spraw technologii informatycznych i telekomunikacyjnych (np. kierownik działu informatyki),
- analitycy systemów komputerowych (np. konsultant do spraw systemów teleinformatycznych),
- specjaliści do spraw rozwoju systemów informatycznych (np. specjalista do spraw technologii blockchain),
- projektanci aplikacji sieciowych i multimediów (np. architekt stron internetowych),
- programiści aplikacji (np. programista aplikacji mobilnych),
- analitycy systemów komputerowych i programiści gdzie indziej niesklasyfikowani (np. informatyk medyczny, tester oprogramowania komputerowego),
- specjaliści do spraw baz danych i sieci komputerowych (np. projektant baz danych).
źródło zmiany: Ustawa o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw
data wejścia w życie: 1 czerwca 2025 r.
data wejścia w życie: 14 dni od dnia ogłoszenia
12.05.2025 r.
W zakresie ubiegania się o Niebieską Kartę UE, zrezygnowano z testu rynku pracy i, w konsekwencji, wykreślono przesłankę zgodnie z którą zezwolenie to może być udzielone, jeśli podmiot powierzający cudzoziemcowi wykonywanie tej pracy nie ma możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych na lokalnym rynku pracy. Zamiast tego, przesłanką uzyskania Niebieskiej Karty UE zostało wykonywanie przez cudzoziemca pracy w zawodzie, który nie znajduje się na liście zawodów, w stosunku do których odmawia się wydania zezwolenia na pracę cudzoziemca ze względu na trudną sytuację na lokalnym rynku pracy, uzasadniającą ograniczenie możliwości podjęcia pracy przez cudzoziemców na terenie powiatu.
Powyższa przesłanka nie znajdzie zastosowania, gdy:
- cudzoziemiec, bezpośrednio przed złożeniem wniosku, posiadał zezwolenie na pracę lub zezwolenie na pobyt czasowy i pracę lub Niebieską Kartę UE, czyli zezwolenie na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji u tego samego podmiotu powierzającego mu pracę na tym samym stanowisku, lub
- cudzoziemiec był już legalnie zatrudniony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres 2 lat na podstawie Niebieskiej Karty UE, lub
- cudzoziemiec spełnia warunki zwolnienia z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę określone odrębnymi przepisami.
źródło zmiany: Ustawa o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
data wejścia w życie: 1 czerwca 2025 r.
12.05.2025 r.
Katalog przesłanek uzasadniających odmowę wydania Niebieskiej Karty UE poszerzono o – między innymi – przypadki, w których podmiot powierzający pracę cudzoziemcowi:
- został ustanowiony lub działa głównie w celu ułatwiania cudzoziemcom wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
- nie dopełnia obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne,
- zalega z uiszczeniem podatków, z wyjątkiem przypadków, gdy uzyskał przewidziane prawem zwolnienie, odroczenie, rozłożenie na raty zaległych płatności lub wstrzymanie w całości wykonania decyzji właściwego organu, lub
- nie prowadzi działalności gospodarczej albo została ogłoszona jego upadłość.
źródło zmiany: Ustawa o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw
data wejścia w życie: 1 czerwca 2025 r.