artykuły
Po zgłoszeniu licznych uwag w procesie opiniowania do projektu ustawy, o którym pisaliśmy w artykule Projekt nowej definicji mobbingu = nowe obowiązki pracodawców, Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej opracowało nowy projekt ustawy, który 5 czerwca 2025 r. został opublikowany na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji.
W porównaniu do wcześniejszej wersji projekt ustawy zawiera kilka zmian w regulacjach mających na celu usystematyzowanie definicji mobbingu, jak również wcześniej nieznane w polskim prawie pracy rozwiązania prawne, jak przykładowo roszczenie pracodawcy przeciwko mobberowi.
W ostatnich latach pracodawcy coraz częściej uwzględniali w swojej strategii HR zagadnienia dotyczące różnorodności i inkluzywności (diversity & inclusion). Ostatnie zmiany klimatu społecznego i politycznego mogłyby wprawdzie sugerować, że D&I traci na znaczeniu. Trzeba jednak pamiętać, że same przepisy prawa pracy odgrywają znaczącą rolę w budowaniu inkluzywnego i różnorodnego środowiska pracy. D&I nie jest bowiem jedynie domeną miękkich działań HR, a jego filary są osadzone w przepisach Kodeksu pracy.
Uprawnienia organizacji związkowych
Zgodnie z ustawą o związkach zawodowych uprawnienia organizacji związkowych są uzależnione od zrzeszania określonej liczby członków.
Członków tych musi być:
- w przypadku zakładowych organizacji związkowych – co najmniej 10,
- w przypadku międzyzakładowych organizacji związkowych – łącznie co najmniej 10 u wszystkich pracodawców objętych działalnością tych organizacji (wystarczy więc, żeby dany pracodawca zatrudniał jednego członka międzyzakładowej organizacji związkowej, aby organizacja ta korzystała z uprawnień związkowych).
W 2024 r. do polskich sądów wpłynęła znacząca liczba spraw z zakresu prawa pracy – według danych statystycznych opublikowanych przez Ministerstwo Sprawiedliwości, w 2024 r. do sądów pracy trafiło ponad 100 tys. spraw.
Sejm analizuje obecnie Sprawozdanie z działalności Państwowej Inspekcji Pracy za 2024 r. Dokument zawiera najnowsze dane dotyczące wykrytych oraz osądzonych wykroczeń i przestępstw przeciwko prawom pracownika. Sprawozdanie przedstawia również trendy w zakresie ścigania sprawców czynów naruszających prawa pracownicze, w szczególności informacje o efektywności pracy inspektorów oraz kondycji procesu karnego w Polsce.
Kontrola Państwowej Inspekcji Pracy (PIP) nie musi budzić wielkich obaw – kluczem jest odpowiednie przygotowanie. Przejrzysta organizacja wewnętrzna, znajomość obowiązujących przepisów oraz świadomość uprawnień inspektora pracy pozwalają sprawnie przejść przez kontrolę.
W 2025 roku PIP planuje przeprowadzić 55 tysięcy kontroli w zakładach pracy – zgodnie z zapowiedziami Głównego Inspektora Pracy mają one dotyczyć w szczególności zatrudnienia cudzoziemców, pracy zdalnej, równego wynagradzania oraz ochrony sygnalistów.
Aby zminimalizować ryzyko, że kontrola wykaże niezgodności, warto zawczasu przeanalizować obowiązujące w zakładzie procedury wewnętrzne i stosowane wzory dokumentów.