artykuły - Blog prawa pracy

W polskim systemie prawnym powierzenie pracy cudzoziemcowi, który nie jest uprawniony do jej wykonywania, wiąże się z odpowiedzialnością dla pracodawcy. Obecnie art. 120 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy przewiduje karę grzywny za powierzenie cudzoziemcowi nielegalnego wykonywania pracy. Kary grzywny mogą wynosić od 1000 zł do 30 000 zł.

Obecnie planowane są zmiany, które mają ograniczyć zakres odpowiedzialności pracodawców poprzez zmianę warunków, które determinują odpowiedzialność za to wykroczenie. Proponowane zmiany zostały przyjęte przez Radę Ministrów i są obecnie na etapie konsultacji.

1 lipca 2024 r. zacznie obowiązywać kolejna już nowelizacja ustawy z 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Wprowadza ona wiele ważnych zmian dotyczących legalności pobytu oraz zatrudnienia obywateli Ukrainy w Polsce.

Zmiany w zakresie pobytu

Najważniejszą zmianą nowelizacji jest wydłużenie do 30 września 2025 r.:

• okresu legalnego pobytu w Polsce obywateli Ukrainy objętych ochroną czasową (przybyłych legalnie do Polski począwszy od 24 lutego 2022 r. i deklarujących zamiar pozostania w Polsce),

W wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów kilka dni temu pojawił się projekt ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw. Zgodnie z zapowiedziami prace nad projektem mają się zakończyć w II kwartale 2024 r. Projekt przewiduje zmiany w kilku istotnych obszarach, m.in.:

• wdrożenie do polskiego prawa przepisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1883 z dnia 20 października 2021 r. w sprawie warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich w celu zatrudnienia w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji (Niebieska Karta UE),
• zastąpienie obowiązku składania wniosków o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, zezwolenia na pobyt stały oraz zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE w formie papierowej, osobiście w siedzibie urzędu wojewódzkiego obowiązkiem składania takich wniosków w postaci elektronicznej.

Dla pracodawcy prowadzącego rekrutację kluczowe są kompetencje zawodowe kandydatów. Równie istotny bywa jednak termin rozpoczęcia przez nich pracy. Na datę rozpoczęcia pracy wpływa nie tylko okres wypowiedzenia w związku z aktualnym zatrudnieniem kandydata. W przypadku kandydatów będących obywatelami państw trzecich (tj. państw spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub Szwajcarii) liczy się konieczność legalizacji pobytu i pracy na terytorium Polski.

Nowelizacja ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa z dnia 8 kwietnia 2022 r. wprowadziła zawieszenie terminów dla postępowań administracyjnych dotyczących pobytu cudzoziemców w Polsce.

21 marca 2023 r. Prezydent podpisał ustawę z dnia 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja ogłoszona została w dzienniku ustaw 23 marca 2023 r. i z pewnymi wyjątkami wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. Celem nowelizacji jest zapewnienie stosowania rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1860 oraz 2018/1861 z dnia 28 listopada 2018 r. Rozporządzenia te regulują zasady wjazdu i pobytu obywateli krajów trzecich na terytorium państw obszaru Schengen oraz użytkowanie przez państwa członkowskie Systemu Informacyjnego Schengen (SIS).