Pracodawcy często mają kłopot z wyborem rodzaju umowy dla cudzoziemca. Udzielane cudzoziemcom dokumenty uprawniające ich do pracy i pobytu w Polsce zwykle mają bowiem charakter terminowy. Jednocześnie zaś obowiązujące przepisy nie przewidują żadnych szczególnych warunków dla umów o pracę zawieranych z cudzoziemcami. W szczególności w polskim prawie nie istnieją żadne przepisy, które wyłączałyby lub ograniczały stosowanie któregokolwiek z rodzajów umów do cudzoziemców.
Niewątpliwie strony mogą zdecydować o wyborze umowy terminowej (na okres próbny lub na czas określony), z zachowaniem ograniczeń przewidzianych w Kodeksie pracy. Powinny wówczas mieć jedynie na względzie, że od okresu, na jaki została lub ma zostać zawarta taka umowa, będzie uzależniony okres, na jaki zostanie wydane zezwolenie. Niekiedy może od niego zależeć także możliwość uzyskania zezwolenia danego rodzaju. Umowa zawarta na okres krótszy niż rok uniemożliwi uzyskanie przez cudzoziemca zezwolenia na pobyt w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji.
Wbrew stanowisku niektórych organów udzielających zezwoleń strony mogą także zawrzeć nie tylko umowę terminową, ale także umowę o pracę na czas nieokreślony bez względu na rodzaj zezwolenia i okres, na jaki zostało udzielone zezwolenie lub wiza. Jeśli więc strony zawarły lub zamierzają zawrzeć umowę o pracę na czas nieokreślony, odmowę wydania przez organ np. zezwolenia na pracę czy zezwolenia na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji należy uznać za bezprawną.
Przemawiają za tym dodatkowo przepisy dotyczące równego traktowania i zakazu dyskryminacji pracowników uregulowane w Kodeksie pracy oraz fakt, że terminowe umowy o pracę są limitowane przez polskie prawo pracy, a preferowaną przez ustawodawcę formą zatrudnienia jest zatrudnienie bezterminowe.
Przemawiają za tym również względy rynkowe. Na stanowiskach, na których trudno o pracownika, bezterminowa umowa o pracę stanowi bowiem jeden z istotnych elementów mających znaczenie przy wyborze przez cudzoziemca oferty i pracodawcy.
Magdalena Świtajska
