Przemysław Zając
Przemysław Zając, radca prawny, zajmuje się prawem pracy, głównie w zakresie bieżącego doradztwa. Przygotowuje umowy o pracę, umowy cywilnoprawne i regulacje wewnątrzzakładowe. Bierze udział w badaniach due diligence i compliance. Reprezentuje pracodawców i pracowników w sporach sądowych.
Pandemia COVID-19 istotnie wpłynęła na organizację pracy – szczególnie w sektorze usługowym, ale także w obszarze pracy umysłowej oraz administracyjno-biurowej. Aby ograniczyć ryzyko zakażenia, tam gdzie było to możliwe, wielu pracowników przeszło na tryb pracy zdalnej, a spotkania służbowe przeniesiono do przestrzeni wirtualnej. Taki model szybko zyskał na popularności i był stopniowo coraz szerzej wdrażany, również po ustąpieniu największych fal zachorowań.
Po zgłoszeniu licznych uwag w procesie opiniowania do projektu ustawy, o którym pisaliśmy w artykule Projekt nowej definicji mobbingu = nowe obowiązki pracodawców, Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej opracowało nowy projekt ustawy, który 5 czerwca 2025 r. został opublikowany na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji.
W porównaniu do wcześniejszej wersji projekt ustawy zawiera kilka zmian w regulacjach mających na celu usystematyzowanie definicji mobbingu, jak również wcześniej nieznane w polskim prawie pracy rozwiązania prawne, jak przykładowo roszczenie pracodawcy przeciwko mobberowi.
Uprawnienia organizacji związkowych
Zgodnie z ustawą o związkach zawodowych uprawnienia organizacji związkowych są uzależnione od zrzeszania określonej liczby członków.
Członków tych musi być:
- w przypadku zakładowych organizacji związkowych – co najmniej 10,
- w przypadku międzyzakładowych organizacji związkowych – łącznie co najmniej 10 u wszystkich pracodawców objętych działalnością tych organizacji (wystarczy więc, żeby dany pracodawca zatrudniał jednego członka międzyzakładowej organizacji związkowej, aby organizacja ta korzystała z uprawnień związkowych).
20 stycznia 2025 r. na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt ustawy zmieniającej ustawę Kodeks pracy autorstwa Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Zmiany mają objąć m.in. definicję mobbingu, funkcjonującą w polskim systemie prawnym od przeszło 20 lat, jak również nałożyć nowe obowiązki na pracodawców.
Dotychczasowa definicja mobbingu funkcjonowała w tym samym brzmieniu przez ponad 20 lat. Teraz szykuje się jej zmiana. 20 stycznia 2025 r. na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt ustawy zmieniającej przepisy Kodeksu pracy (UD183). Projekt autorstwa Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zakłada zmianę pojęć i instytucji związanych z niepożądanymi zachowaniami w miejscu pracy, takich jak dyskryminacja, nierówne traktowanie i właśnie mobbing. Jak zmiana definicji mobbingu wpłynie na sytuację pracodawców i pracowników?
Co może zgłaszać sygnalista?
24 czerwca 2024 r. ustawa o ochronie sygnalistów została opublikowana w Dzienniku Ustaw. Po kilkuletnim opóźnieniu Polska – jako ostatni z krajów Unii Europejskiej – implementowała do porządku prawnego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii. Tym samym bieg rozpoczął okres vacatio legis, który dla większości przepisów wynosi 3 miesiące – wejdą one w życie pod koniec września 2024 r.
Ustawa umożliwia sygnalistom dokonywanie zgłoszeń lub ujawnień publicznych, jeśli zidentyfikują naruszenia gałęzi prawa określonych w ustawie. Warto więc odpowiedzieć na z pozoru trywialne pytanie, jakie sprawy mogą stanowić przedmiot zgłoszenia.