Aleksandra Wójcik
Aleksandra Wójcik, adwokat, zajmuje się indywidualnym i zbiorowym prawem pracy, w szczególności kwestiami dotyczącymi nawiązywania i rozwiązywania stosunku pracy oraz problematyką mobbingu, dyskryminacji i równego traktowania w zatrudnieniu, a także transgranicznymi aspektami prawa pracy. Doradza klientom w zakresie m.in. legalizacji pracy i pobytu obywateli państw trzecich w Polsce, delegowania obywateli państw trzecich do Polski oraz delegowania obywateli polskich za granicę.
Obywatele Ukrainy od dawna stanowią najliczniejszą grupę obcokrajowców wykonujących pracę na terytorium Polski. Ich udział w polskim rynku pracy wzrósł dodatkowo w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium Ukrainy. Na skutek działań wojennych część mieszkańców Ukrainy zdecydowała się opuścić jej terytorium i poszukać schronienia w innych państwach, w tym – w istotnym zakresie – w Polsce. Zgodnie z danymi raportu Głównego Urzędu Statystycznego z 5 sierpnia 2024 r. pod koniec lutego 2024 r. w Polsce pracowało 690,2 tys. obywateli Ukrainy.
13 września 2022 r. na stronie Rządowego Centrum Legislacji pojawił się projekt ustawy o zatrudnianiu cudzoziemców (nr z wykazu: 400). Ma on przede wszystkim stanowić kompleksowy akt prawny, regulujący kluczowe zagadnienia dotyczące zatrudniania cudzoziemców – obecnie rozsiane po różnych ustawach i rozporządzeniach. Ma też – jak wskazano w uzasadnieniu do projektu – doprowadzić do usprawnienia procedur i skrócenia czasu oczekiwania na decyzje.
Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, mający na celu wdrożenie do polskiego ustawodawstwa rozwiązań przewidzianych w dyrektywach unijnych[1], może istotnie wpłynąć na uprawnienia pracowników i, korelujące z nimi, obowiązki pracodawców. Nowelizacja przewiduje m.in. poszerzenie uprawnień związanych z rodzicielstwem, w tym poprzez wydłużenie urlopów rodzicielskich (w duchu work-life balance), jak również rewolucyjne zmiany dotyczące rozwiązywania umów o pracę. Zmierzając do osiągnięcia jak największej transparentności i przewidywalności w zatrudnieniu – modyfikuje także elementy obligatoryjne umowy o pracę oraz istotnie wpływa na (poszerza) obowiązki informacyjne pracodawcy względem pracownika.
Osoby, które uciekły przed wojną z Ukrainy do Polski, a następnie wyjechały do Ukrainy, mogą nie zostać ponownie wpuszczone do Polski bez spełnienia dodatkowych warunków.
Pobyt w Polsce obywateli Ukrainy, którzy uciekli z Ukrainy przed wojną, został uregulowany przepisami tzw. specustawy (ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa). Pobyt takich osób w Polsce jest co do zasady legalny do 24 sierpnia 2023 r. Zgodnie jednak z najnowszą praktyką polskich organów i służb, jeśli osoba taka choćby na chwilę wróci na terytorium Ukrainy, jej ponowny wjazd do Polski, co do zasady, odbywać się będzie na zasadach ogólnych.