Legalność pracy cudzoziemców w Polsce: wnioski z kontroli PIP
Zgodnie ze sprawozdaniem z działalności Państwowej Inspekcji Pracy w 2023 roku przeprowadzono 9 138 kontroli, w których zweryfikowano legalność zatrudnienia prawie 40 tys. cudzoziemców.
Prawie 30% kontroli skutkowało stwierdzeniem nieprawidłowości, które w przeważającej mierze wynikały z braku wymaganego zezwolenia na pracę – tj. nieposiadania go wcale, zastosowania nieprawidłowej formy legalizacji zatrudnienia albo wykonywania pracy niezgodnie z warunkami określonymi w zezwoleniu.
Co ciekawe, najliczniejszą grupą cudzoziemców wykonujących pracę z naruszeniem przepisów byli obywatele Ukrainy (4 742 osoby, tj. 71% ogółu cudzoziemców pracujących w Polsce nielegalnie). Oznacza to, że pracodawcy wciąż mają trudności z ustaleniem, jakie wymagania (wynikające m.in. z tzw. specustawy ukraińskiej) mają zastosowanie do tej grupy obcokrajowców. Pracodawcom zdarza się np. nie wywiązywać się z obowiązku terminowego składania powiadomień o powierzeniu wykonywania pracy obywatelom Ukrainy, choć jest to obecnie najprostsza forma legalizacji ich pracy.
Inspektorzy PIP ustalili, że problem powierzania cudzoziemcom pracy z naruszeniem przepisów dotyczył 6 667 cudzoziemców z 57 państw. Stanowi to 17% wszystkich cudzoziemców poddanych weryfikacji i oznacza nasilenie tego zjawiska w porównaniu z rokiem poprzednim, w którym odsetek ten wyniósł niecałe 13%.
Z przedstawionych danych oraz wniosków zawartych w sprawozdaniu wynika, że PIP planuje kontynuować strategię pierwszych kontroli (i – w razie potrzeby – kontroli sprawdzających). Pracodawcy powinni zatem przeanalizować, czy aby na pewno spełniają wszelkie wymagania związane z zatrudnianiem cudzoziemców.