Stosunek pracy czy umowa cywilnoprawna? – Główny Inspektorat Pracy udostępnia listę pytań.
Główny Inspektorat Pracy opublikował 42-punktową listę pytań – tzw. listę samokontroli – dla firm i osób wykonujących pracę na umowach cywilnoprawnych (w tym B2B). Ma ona ułatwić ocenę, czy w danym przypadku właściwą formą zatrudnienia jest umowa cywilnoprawna czy umowa o pracę, przypominając, że o kwalifikacji decyduje rzeczywisty sposób wykonywania pracy, a nie nazwa umowy.
GIP podkreśla, że dokument ma charakter niewiążący i jest jedynie propozycją do konsultacji z przedstawicielami organizacji pracodawców i związków zawodowych.
Pytania dotyczą m.in.:
- istnienia podporządkowania organizacyjnego:
- czy przełożony wydaje polecenia,
- czy istnieje bieżący nadzór,
- czy zatrudniony ma obowiązek stosować procedury, instrukcje i standardy pracy,
- czy sposób wykonywania zadań jest oceniany,
- narzucenia organizacji czasu pracy:
- czy są ustalone godziny, grafiki, przerwy,
- czy zatrudniony ma obowiązek być dyspozycyjny, zgłaszać nieobecności i usprawiedliwiać je jak w stosunku pracy,
- czy przysługuje mu urlop,
- określenia miejsca i warunków wykonywania pracy:
- czy zatrudniony ma obowiązek osobistego wykonywania pracy w siedzibie lub innym wyznaczonym miejscu,
- czy korzysta ze stanowiska i sprzętu firmy, w tym odzieży roboczej czy identyfikatorów,
- czy podlega obowiązkowym szkoleniom BHP i badaniom profilaktycznym jak pracownik,
- sposobu wynagradzania i ponoszenia ryzyka:
- czy wynagrodzenie zależy głównie od czasu pracy, a nie jej rezultatu,
- czy wykonawca jest wolny od realnego ryzyka gospodarczego,
- czy zatrudniający może stosować kary, potrącenia, premie i inne instrumenty typowe dla pracowników.
Główny Inspektor Pracy podkreśla, że lista ma pomagać pracodawcom i zatrudnionym w ocenie, ile cech etatu występuje w danym stosunku prawnym, a jej ostateczna wersja powstanie we współpracy w ramach Rady Dialogu Społecznego.
GIP czeka na uwagi pracodawców i związków do 4 grudnia 2025 r.